Houthulst en de Italianen

[Obusje]

Tijdens mijn meest recente bezoek aan de Westhoek heb ik ook weer eens een keer een bezoek gebracht aan de militaire begraafplaats van Houthulst.
Dat blijf ik toch, ook na vele eerdere bezoeken, een heel indrukwekkende gedenkplaats vinden. Traditioneel neem ik dan een klein bosje bloemen mee
dat ik als respect voor hen die daar liggen, op een willekeurig graf neer leg. Op een Belgisch graf, want er liggen ook een tachtigtal Italiaanse militairen.
Een bloemengroet die ik overigens in de Westhoek alleen in Houthulst breng. Met symboolfunctie voor alle andere plekken van herinnering. Overal bloemen leggen is namelijk geen reële optie. Het zou mij aan de bedelstaf brengen en dan zit ik thuis met een boos lief. En elke grote oorlog begint op een onbe-duidende plaats met een klein conflict.

Mijn eerste gedachte toen ik op de begraafplaats rond keek, was er een van opluchting. Alle grafstenen hadden nog de eigen typerende bronzen naamplaat. In recente tijd hebben metaaldieven op meerdere begraafplaatsen in België en Frankrijk hun trieste slag geslagen en bronzen platen gestolen. Recent nog in Leopoldsburg, de Franse Argonnestreek en ongeveer 10 jaar geleden in het Luikse Rabosée. Dieven en helers kunnen, als ze tenminste gepakt worden, wat mij betreft niet streng genoeg gestraft worden. Verwerpelijke normvervaging van het ergste soort. Doden, vriend of vijand, laat je met rust.

Bij alle in aanmerking komende locaties 24 op 24 uur een flik of soldaat parkeren is geen reële optie. Wel zal gezocht moeten worden naar een afdoende oplossing. Want anders, ik garandeer het u, gebeurt het wéér. Op Rabosée heeft Defensie, de begraafplaatsbeheerder, gekozen voor het aanbrengen van kunststof naamplaten op de graven. Die hebben nauwelijks tot geen handelswaarde in de onderwereld. Maar wat te doen met monumenten waarvan kronen, palmen, zwaarden en andere objecten zijn gesloopt en die het monument tot een bouwval hebben gereduceerd? Nieuwe monumenten kosten geld. En wie gaat dat betalen? Ik vrees dat een aantal monumenten door destructieve acties van gewetenlozen blijvend verloren zal gaan.

Wandelend over de begraafplaats kwam ik aan bij het deel waar de 81 Italianen begraven zijn. Met in de vlaggenmast de hedendaagse republikeinse vlag in top. Zonder monogram van het koninkrijk Italië, waarvan deze 81 destijds nog deel uitmaakten. De logica daarachter begrijp ik wel, rechtsopvolging in de juridische zin van het woord, maar ik blijf dat om historische redenen toch een beetje merkwaardig vinden. Een koning stuurde hen naar het front. En geen president.

In het verleden heb ik mij eigenlijk nooit zo verdiept in de Italiaanse inbreng in de Grote oorlog. Behalve wat vage algemeenheden wist ik er (en weet ik ook nu) nog weinig van. Heb mijn hobby-handen namelijk vol aan de talloze memorabele krijgsdaden van het dappere Belgenvolk.
Wel heb ik ooit het een en ander gelezen over de rol van Italië in de Tweede Wereldoorlog. Erg onder de indruk daarvan was ik niet. De meeste Italiaanse militaire eenheden hadden toen volgens mij hetzelfde vaandel. Een wit kruis op een witte achtergrond.

Maar bij mijn laatste bezoek aan Houthulst ben ik toch ook eens langs de Italiaanse graven gewandeld en heb na thuiskomst eens opgezocht hoe die daar terecht gekomen zijn. Blijken krijgsgevangenen te zijn die door de Duitsers tot dwangarbeid pal achter het front gedwongen werden. En daarbij zowel door oorlogshandelingen als door ziekte zijn omgekomen. Duits wegwerpmateriaal welhaast. Opgeofferd in strijd met de bepalingen van het Landoorlog-
reglement dat geciviliseerde staten werden geacht te respecteren.

Ik heb mij voorgenomen op een passend moment eens te gaan zoeken of ik wat meer over hen te weten kan komen. Want zij zijn toch feitelijk ook,
zij het via een omweg, voor de geallieerde zaak gestorven. En met deze post hoop ik hen een beetje uit de vergetelheid te halen.
Bij een volgende bezoek aan Houthulst leg ik een bloemetje bij deze Italianen neer.

[clash]

Proficiat Obusje, een mooi stukje schrijfwerk.

Er wordt weleens gesteld dat de Italiaanse doden 'cadetten' waren, maar de juiste vertaling van de 'caduti' op de gedenksteen is uiteraard 'gevallen'.

groeten,
Bert

[marcsken]

Inderdaad mooi stukje schrijfwerk, al gedacht aan een boek te schrijven over de Belgen in WO1? Ik ben kandidaat hoor.

Ook ik ben al verschillende keren in Houthulst geweest, en heb toch ook stilgestaan bij de Italianen.
Ver van huis, in een voor hen des te meer onrechtvaardige oorlogssituatie. En dan sneuvelen of door ziekte, slechte behandeling of
uitputting moeten sterven. Heb ergens gehoord dat deze mensen gestuurd werden waar het het gevaarlijkst was, kwestie van eigen pionieren
te sparen. Ook zouden enkelen bij bevrijdingsoffensief als menselijk schild gebruikt zijn. Ik weet niet of dat laatste klopt maar dat kunnen de
"caduti"-data op de gedenkstenen wel uitwijzen.

In ieder geval zijn het slachtoffers van "oorlog", wat eens te meer heden ten dage tot denken stemt.

Bedankt weerom om te delen Obusje.

Groeten aan het forum voor 2024

Marc

[jef]

Hallo,
Er is een mooi werkje verschenen van D.Vanysacker/L. Devliegere/M. Glorieux/G. Ossieur van VIFF Ieper: "Ai Nostri Gloriosi Morti" en is verkrijgbaar in de shop van het In Flanders Field Museum, Ieper. Het werkje behandelt de aanwezigheid van Italiaanse soldaten (krijgsgevangenen) in België tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Jef

[Obusje]

Bedankt voor deze boekentip Jef. Heb het inmiddels bij IFFM besteld.
Met een paar dagen dus hier ook nog wat anders Italiaans in huis dan
alleen lasagne en macaroni...

[ww_soldier]

Velen van hen verbleven tijdens WO1 in de regio Roeselare en Izegem.