Het Soldaten(half)uurtje
Geplaatst: 18 jul 2011 16:59
De programma-tune van het 'Soldatenhalfuurtje' uit de jaren '50 zit nog als vers in mijn geheugen en kan ik heden
zelfs nog (na) neurieën na 52 jaar.Het was een vrij korte ingestudeerde march met op de voorgrond in ieder geval
het klaroengeschal, wat ontegensprekelijk het militaire van de zaak meteen ook sterk onderstreepte.
Zeer waarschijnlijk waren deze uitvoerders ook onze eerbiedwaardige 'Militaire Muziekkapel van de Gidsen'.
Alleen de vlaggengroet ontbrak er aan, al stond ik soms kaarsrecht en in de houding naast de radio !
Vanwaar dat verschijnsel? Wel ik was bij de scouts (V.V.K.S.- wolfjes),en er zat al een héél klein beetje militair in mij.
Mijn toenmalig jong ingestudeerde soldatengevoel kwam toen dus al als jongeling naar boven...
13 jaar later was dat al véél minder...toen ik de kazernepoort in Turnhout (noodgedwongen) zelf binnenstapte !
Overigens, de korte radiotune van het ' Soldatenhalfuurtje 'dat je kon horen toen je op deze site kwam dateert van 1966.
In de loop der tijden werd dat kort stukje muziek (radiotune) meermaals aangepast en ververst.
Ik vermoed dat het programma ontstaan is kort na de tweede wereldoorlog.Er was in die naoorlogse periode ook nog
de 'bezetting' van Duitsland en de 'dienstplicht'. De (meestal) jonge rekruten bij 'den troep' waren dikwijls gekazerneerd
in het ' verre' Duitsland én zelfs tot in Belgisch Congo ! Wie wat geluk (!?!) had mocht in Belgiê zelf blijven...
Wekelijks naar huis komen vanuit Duitsland zat er toen voor de meesten niet in (wegens véél te duur en ook
onbetaalbaar met het genot -!?!- van de dagelijkse militaire toelage).De militaire (boemel) trein reed ook al niet elke
dag tussen Duitsland en België. De meesten miliciens zaten dus meerdere weken ver weg van hun moederlijke liefde
of héél ver weg van hun (soldaten) lief. Al waren er wél die in ieder land eentje zitten hadden...
De radio was dus in de kazerne (Duitsland) meestal afgestemd op de kortegolf (middengolfzender had ook zijn grenzen)
en was dus in principe de enige (directe) band met het thuisfront. Het soldatenhalfuurtje was ' live' in ieder geval.
Briefwisseling was gratis, indien dit tenminste vermeld werd in de rechter bovenhoek.De letters 'MD' was de postzegel.
Maar die brieven, verstuurd met de militaire trein, deedt er soms dagen over om de bestemmeling ervan te bereiken.
Telefoon was toen (ook) zéér duur want je zat tenslotte in het buitenland. De GSM zat nog in de bloemkomen en van
SMS-en was nog geen sprake.Wél werd er door sommigen aan morse gedaan...maar die radiogolven waren niet bestemd
voor het alledaagse ' publieke ' radioverkeer.
Brieven sturen was dus goedkoop en bij het NIR konden ze de toevloed van al dat geschreven materiaal soms niet
verwerken.Goed wetende dat er toen méér dan 20.000 soldaat-miliciens waren en méér dan evenveel beroepssoldaten
in het Belgische leger (ABL).Iedereen wou groeten doen en naar ik ooit hoorde vertellen waren het soms ook
kettingbrieven...Nu moet je ook wel weten dat het ook omgekeerde effecten had.Ouders,broers,zusters,familieleden,
vrienden en kennissen wilden op hun beurt dan maar wederkerige groeten doen. En hop, dat was een terugslag en
een onomkeerbaar effect van jewelste.Je kan het geloven of niet maar er waren er bij die er in slaagden van meerdere
keren per jaar hun ' verjaardag' te vieren...
Wat ik lang nadien ook ben te weten gekomen is het feit dat het ' Soldatenhalfuurtje' bij zijn introductie kort na de
tweede wereldoorlog, aanvankelijk het 'Soldatenuur' moet geweest zijn.Later tot een half uurtje herleid omdat
allerlei gastprogramma's 'den anten' inpalmden na het nieuws van 18 uur en dat liep nogal eens (veel) uit ...
Nu we vertelden het al, de middengolf had een vrij hoog ontvangstbereik (zeker ook een groot stuk van Duitsland )
én daar waren dus gelukkig ook nog de glorie/super jaren van de kortegolf voor de verder afgelegen gebieden.
Zelfs tot in Belgisch Congo en ver daarbuiten.De toenmalige moderne communicaties...
Dat groetenprogramma ( ook lievenprogramma genoemd ) kende dus fantastische hoogdagen en ik denk dat het
op het ogenblik van uitzending overal wel wat stil was in de kazerne ( er werd meestal in de kantine geluisterd want
in de jaren '40-'50 tot halverwege '60 waren transistorradio's nog een doordeweeks ding ) en ook wel in en rond het
thuisfrond.Misschien links en rechts een gecamoufleerd traantje wegpinkend,zowel hier als daar.
Uitzonderlijk werd er ook wel eens plaatse een programma opgenomen.
Bovendien waren er in elke kazerne de speciale ' groeten formulieren ' te verkrijgen (op stencil) en om uw (eigen)
verzoekplaat de ether in te krijgen moest ge méér dan een beetje geluk hebben.Met gewone groeten lukte dat beter.
Ook de presentatie in het inmiddels historische radiogebouw (Flageyplein) gebeurde door echte soldaat-miliciens
die (meermaals) al bij de toenmalige NIR (Nationaal Instituut voor Radio omroep) aan het werk waren of er later
tewerk gesteld werden na hun radio ervaring als soldaat-omroeper.Na hun militaire losse- dienst dus de niet
militaire vaste - dienst ! Het was dus letterlijk een soort van vaste ' kweekplaats ' voor omroepers-nieuwslezers-
jounalisten...en velen werden later zelfs nog DJ's ook . Overigens van BV's was er in die tijd nog geen sprake!
Uit (geloofwaardige) bronnen kwam ik ook te weten dat er nogal dikwijls veel discusies waren tussen de 'jonge'
omroepers/samenstellers en de NIR (oudere) staf i.v.m.de platenkeuze wat op de zender werd gezet in dat
populaire 'verzoekprogramma' die de naam kreeg als het Soldatenhalfuurtje.
[link2]Bron,http://users.skynet.be/berckmans2/solda ... e.htm1.htm[/link2]
zelfs nog (na) neurieën na 52 jaar.Het was een vrij korte ingestudeerde march met op de voorgrond in ieder geval
het klaroengeschal, wat ontegensprekelijk het militaire van de zaak meteen ook sterk onderstreepte.
Zeer waarschijnlijk waren deze uitvoerders ook onze eerbiedwaardige 'Militaire Muziekkapel van de Gidsen'.
Alleen de vlaggengroet ontbrak er aan, al stond ik soms kaarsrecht en in de houding naast de radio !
Vanwaar dat verschijnsel? Wel ik was bij de scouts (V.V.K.S.- wolfjes),en er zat al een héél klein beetje militair in mij.
Mijn toenmalig jong ingestudeerde soldatengevoel kwam toen dus al als jongeling naar boven...
13 jaar later was dat al véél minder...toen ik de kazernepoort in Turnhout (noodgedwongen) zelf binnenstapte !
Overigens, de korte radiotune van het ' Soldatenhalfuurtje 'dat je kon horen toen je op deze site kwam dateert van 1966.
In de loop der tijden werd dat kort stukje muziek (radiotune) meermaals aangepast en ververst.
Ik vermoed dat het programma ontstaan is kort na de tweede wereldoorlog.Er was in die naoorlogse periode ook nog
de 'bezetting' van Duitsland en de 'dienstplicht'. De (meestal) jonge rekruten bij 'den troep' waren dikwijls gekazerneerd
in het ' verre' Duitsland én zelfs tot in Belgisch Congo ! Wie wat geluk (!?!) had mocht in Belgiê zelf blijven...
Wekelijks naar huis komen vanuit Duitsland zat er toen voor de meesten niet in (wegens véél te duur en ook
onbetaalbaar met het genot -!?!- van de dagelijkse militaire toelage).De militaire (boemel) trein reed ook al niet elke
dag tussen Duitsland en België. De meesten miliciens zaten dus meerdere weken ver weg van hun moederlijke liefde
of héél ver weg van hun (soldaten) lief. Al waren er wél die in ieder land eentje zitten hadden...
De radio was dus in de kazerne (Duitsland) meestal afgestemd op de kortegolf (middengolfzender had ook zijn grenzen)
en was dus in principe de enige (directe) band met het thuisfront. Het soldatenhalfuurtje was ' live' in ieder geval.
Briefwisseling was gratis, indien dit tenminste vermeld werd in de rechter bovenhoek.De letters 'MD' was de postzegel.
Maar die brieven, verstuurd met de militaire trein, deedt er soms dagen over om de bestemmeling ervan te bereiken.
Telefoon was toen (ook) zéér duur want je zat tenslotte in het buitenland. De GSM zat nog in de bloemkomen en van
SMS-en was nog geen sprake.Wél werd er door sommigen aan morse gedaan...maar die radiogolven waren niet bestemd
voor het alledaagse ' publieke ' radioverkeer.
Brieven sturen was dus goedkoop en bij het NIR konden ze de toevloed van al dat geschreven materiaal soms niet
verwerken.Goed wetende dat er toen méér dan 20.000 soldaat-miliciens waren en méér dan evenveel beroepssoldaten
in het Belgische leger (ABL).Iedereen wou groeten doen en naar ik ooit hoorde vertellen waren het soms ook
kettingbrieven...Nu moet je ook wel weten dat het ook omgekeerde effecten had.Ouders,broers,zusters,familieleden,
vrienden en kennissen wilden op hun beurt dan maar wederkerige groeten doen. En hop, dat was een terugslag en
een onomkeerbaar effect van jewelste.Je kan het geloven of niet maar er waren er bij die er in slaagden van meerdere
keren per jaar hun ' verjaardag' te vieren...
Wat ik lang nadien ook ben te weten gekomen is het feit dat het ' Soldatenhalfuurtje' bij zijn introductie kort na de
tweede wereldoorlog, aanvankelijk het 'Soldatenuur' moet geweest zijn.Later tot een half uurtje herleid omdat
allerlei gastprogramma's 'den anten' inpalmden na het nieuws van 18 uur en dat liep nogal eens (veel) uit ...
Nu we vertelden het al, de middengolf had een vrij hoog ontvangstbereik (zeker ook een groot stuk van Duitsland )
én daar waren dus gelukkig ook nog de glorie/super jaren van de kortegolf voor de verder afgelegen gebieden.
Zelfs tot in Belgisch Congo en ver daarbuiten.De toenmalige moderne communicaties...
Dat groetenprogramma ( ook lievenprogramma genoemd ) kende dus fantastische hoogdagen en ik denk dat het
op het ogenblik van uitzending overal wel wat stil was in de kazerne ( er werd meestal in de kantine geluisterd want
in de jaren '40-'50 tot halverwege '60 waren transistorradio's nog een doordeweeks ding ) en ook wel in en rond het
thuisfrond.Misschien links en rechts een gecamoufleerd traantje wegpinkend,zowel hier als daar.
Uitzonderlijk werd er ook wel eens plaatse een programma opgenomen.
Bovendien waren er in elke kazerne de speciale ' groeten formulieren ' te verkrijgen (op stencil) en om uw (eigen)
verzoekplaat de ether in te krijgen moest ge méér dan een beetje geluk hebben.Met gewone groeten lukte dat beter.
Ook de presentatie in het inmiddels historische radiogebouw (Flageyplein) gebeurde door echte soldaat-miliciens
die (meermaals) al bij de toenmalige NIR (Nationaal Instituut voor Radio omroep) aan het werk waren of er later
tewerk gesteld werden na hun radio ervaring als soldaat-omroeper.Na hun militaire losse- dienst dus de niet
militaire vaste - dienst ! Het was dus letterlijk een soort van vaste ' kweekplaats ' voor omroepers-nieuwslezers-
jounalisten...en velen werden later zelfs nog DJ's ook . Overigens van BV's was er in die tijd nog geen sprake!
Uit (geloofwaardige) bronnen kwam ik ook te weten dat er nogal dikwijls veel discusies waren tussen de 'jonge'
omroepers/samenstellers en de NIR (oudere) staf i.v.m.de platenkeuze wat op de zender werd gezet in dat
populaire 'verzoekprogramma' die de naam kreeg als het Soldatenhalfuurtje.
[link2]Bron,http://users.skynet.be/berckmans2/solda ... e.htm1.htm[/link2]
Heb de Extended Mix gekozen daar het voor onze kamergenoot niet lang genoeg kon duren 