Congo aan den Yser

De geschiedenis van het Belgische leger in de periode 1914-1918.

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Plaats reactie
wsegers1
Berichten: 92
Lid geworden op: 30 mei 2011 09:46

Congo aan den Yser

Bericht door wsegers1 »

Vanavond wordt in het programma De Ideale Wereld een item gewijd aan de 32 Congolezen die deel uitmaakten van het Belgische leger tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Ook het boek 'Congo aan den Yser' dat het leven van deze soldaten beschrijft zal vermeld worden.

Te bekijken op Vier om 19.40u

Groeten Willem
Gebruikersavatar
Sgt. Veldeman
Berichten: 331
Lid geworden op: 02 nov 2011 12:34

Re: Congo aan den Yser

Bericht door Sgt. Veldeman »

Voor zij die het gemist hebben:

http://www.vier.be/deidealewereld/video ... lles/77057

Mvg,

Robrecht Veldeman
Ter ere aan mijn overgrootvader Theofiel Aelterman (°12 mei 1909, + 12 oktober 1978) die vocht in het 38 linieregiment.
Immer op zoek naar documenten en foto's over Lokeren en over het 38Li in de Achttiendaagse Veldtocht. Zowel in '14-'18 als in '40-'45
Gebruikersavatar
jef
Sponsor 2022-2023
Berichten: 787
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:11

Re: Congo aan den Yser

Bericht door jef »

Dank voor de posts.
Is er iemand die deze zwarte soldaat zou kunnen identificeren? Ik weet niet waar de foto genomen is. Wanneer ik de foto vergroot denk ik een 12 te zien op het mutsje van de blanke soldaat. Ik heb ooit nog een lijst gezien van de congolese soldaten tijdens een tijdelijke tentoonstelling te Zonnebeke.... is die lijst ergens gepubliceerd.
heel graag advies,
groeten en dank,
Jef
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
cdr
Berichten: 6
Lid geworden op: 11 jun 2011 10:58

Re: Congo aan den Yser

Bericht door cdr »

Hallo

neem misschien contact op met wsegers1. Die heeft heel wat info.

Carl
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: Congo aan den Yser

Bericht door Bram1940 »

Beste,

Voor zover bekend, was er geen kleurling bij het 12 Linie (maar alles is mogelijk), wel bij het 2 Linie (Boimbo, Alomon en Sangwali). Welke is de bron van je foto? Komt dit uit een regimentsgeschiedenis?

Groeten,
Bram
Gebruikersavatar
jef
Sponsor 2022-2023
Berichten: 787
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:11

Re: Congo aan den Yser

Bericht door jef »

Beste Bram,
Het kan ook een twee zijn... de foto komt uit een privé album van de familie van de blanke soldaat. Andere foto's die bij deze foto zaten zijn genomen te Gent.... 2de Linie (?). Ik zou eigenlijk de originele foto's moeten bekijken met een kijkertje om te zien wat er op het mutsje staat.
groeten en dank voor de reactie,
Jef
Gebruikersavatar
jef
Sponsor 2022-2023
Berichten: 787
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:11

Re: Congo aan den Yser

Bericht door jef »

Je zou wel eens kunnen gelijk hebben, Niko.
binnekoer.jpg
gentleo 001.jpg
groeten,
Jef
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: Congo aan den Yser

Bericht door Paddy »

Bravo voor het Instituut voor Veteranen-NIOOO ! Wij zijn bijzonder fier over de publicatie van het boek van Griet Brosens, onze collega historica. "Congo aan den Yser" vertelt het vertaal van 32 Congolezen die in 14-18 in het Belgisch leger vochten. Via anecdotes en bijzondere verhalen toont dit verhaal ons het dagdagelijks bestaan tijdens de Eerste Wereldoorlog door de ogen van deze Congolese vrijwilligers.
Je kan bestellen via herinnering@warveterans.be of via 02 227 63 18
Prijs : 22,50€ (+ 3,85€ verzendingskosten)

Afbeelding
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Ivanhoe
Berichten: 127
Lid geworden op: 06 mar 2012 20:57
Locatie: Dendermonde

Re: Congo aan den Yser

Bericht door Ivanhoe »

Interessant onderwerp, hopelijk wordt het opgepikt in diverse media en krijgen deze soldaten ook de eer die ze verdienen...
Arthur Hoornaert (3e en 23e linieregiment), klas 1913 - mijn grootvader (°1893 + 1976)
Juliaan De Wispelaere (4e linieregiment), klas 1937, mijn andere grootvader (°1917 + 1967).
Gebruikersavatar
Sgt. Veldeman
Berichten: 331
Lid geworden op: 02 nov 2011 12:34

Re: Congo aan den Yser

Bericht door Sgt. Veldeman »

Was ik reeds afgestudeerd als journalist, dan was het al lang gebeurd en stond het morgen reeds in De Standaard.
Ter ere aan mijn overgrootvader Theofiel Aelterman (°12 mei 1909, + 12 oktober 1978) die vocht in het 38 linieregiment.
Immer op zoek naar documenten en foto's over Lokeren en over het 38Li in de Achttiendaagse Veldtocht. Zowel in '14-'18 als in '40-'45
wsegers1
Berichten: 92
Lid geworden op: 30 mei 2011 09:46

Re: Congo aan den Yser

Bericht door wsegers1 »

Onze Congolese jongens uit Wereldoorlog I

Recensie in de Knack van 18/10/2013


Minstens 32 Congolezen dienden tijdens de Eerste Wereldoorlog in het Belgische leger. Historica Griet Brosens vertelt hun onthutsend verhaal in 'Congo aan den Yser'.



Hoe kwamen die Congolese soldaten naar hier en waarom? En hoe belandden ze in het leger? Overleefden ze de Grote Oorlog?

De meeste Congolezen die meevochten in WOI kwamen in België aan als boy of matroos. Als boy arriveerden ze samen met Belgen die terugkeerden naar hier en hun boy behielden. Zelf een overtocht bekostigen was zo goed als onmogelijk. Behalve dan als men zich liet aanwerven als matroos bij de CMBC, de Compagnie Maritime Belge du Congo die vanaf 1895 afvaarten voor passagiers, cargo en post organiseerde met de legendarische Congoboten. Toen Congo een kolonie werd, kwamen begaafde scholieren hier wel eens studeren.

Onderdanen, geen burgers

Joseph Droeven was een geval apart. Vader Florent, een Limburger, trok als wapenmaker naar Congo, werd verliefd op een Congolees meisje en bracht bij een terugkeer naar België de jonge Joseph mee. Die zou later de eerste zwarte in het Belgisch leger worden. Zijn komst maakte nogal ophef want stel je voor dat het nu best kon dat een zwarte korporaal ook blanken zou bevelen. Maar Joseph was de erkende zoon van een Belg en dus ook Belg. Meer nog: toen in 1913 de algemene dienstplicht werd ingevoerd, moest hij zelfs bij het leger. Congolezen waren geen Belgische burgers, wel onderdanen. En die mochten niet stemmen, niet in het leger gaan. Alles veranderde toen de oorlog uitbrak. Nog een geval apart geval was Paul Panda Fernana die opgroeide in de gegoede Belgische familie Derscheid en kon afstuderen als landbouwingenieur. Hij werd na de slag om Namen krijgsgevangene gemaakt en bleef dat vier jaar. In 1929 keerde hij terug naar Congo en overleed er een jaar later.

Bolle vi den oest

Veel van de tweeëndertig Congolezen werkten vóór de oorlog als portier of als verkoper van de populaire carabouya, een bonbon die in het Brussels werd aangeprezen als 'Bolle vi de vallin, bolle vi den oest. Alleman moo leive. Wit en zwet. Carabouya'. Velen woonden in het centrum van Brussel, soms in dezelfde straat en in hetzelfde pand. Historica Brosens volgt de toekomstige Congolese soldaten tijdens de oorlog grotendeels chronologisch. Ruwweg gaat het dan om de bewegingsoorlog met onder meer de slag bij Namen, de slag bij Antwerpen en ten slotte de aftocht naar de IJzer en de loopgravenoorlog die vier jaar zou duren. Zich aanmelden als vrijwilliger gebeurde om heel wat redenen, maar meestal ging het om de soldij, de gratis kledij, de drie maaltijden per dag. Groepsdruk was er zeker ook, en misschien de zin naar avontuur. In het beste geval, zo schrijft Brosens werd het 'vier jaar ellende, angst, ontbering, pijn en gruwel'.

Niet slechter behandeld

Slechts negen van de tweeëndertig belandden in de Westhoek. Anderen werden ziek, gevangen genomen door de Duitsers, kregen een opleiding, deserteerden, sneuvelden. De overgrote meerderheid kreeg longaandoeningen. Eigenlijk leidden ze het leven van de doorsnee Belgische soldaat. Gaf de modder van de IJzer iedereen dezelfde kleur? Er werd niet meer of minder van hen verwacht dan van de blanke Belgen. Uit archieven blijkt nergens dat ze slechter behandeld werden, zo schrijft Brosens. Integendeel. Sommigen kregen een voorkeursbehandeling om de winter uit te zitten in de ziekenboeg. Anderen mochten, in volle oorlog, naar Congo terugkeren. Antoine Manglunki die niet meer geschikt was voor frontdienst werd de persoonlijke chauffeur van een generaal. Maar na de oorlog waren de zwarte oud-strijders weer de 'onderontwikkelden'.

Griet Brosens brengt ons geen saai stuk geschiedenis. Wel de soms pakkende verhalen van een groep Congolezen die hun geboorteland aan de oevers van de Congostroom - meestal zonder het zelf te willen - verlieten voor een meer dan onbekende toekomst. Vaak plaatst ze zich in de geest van de Congolese soldaten, verwoordt ze hun gedachten, geeft ze een gezicht. Een droge historicus zal misschien zeggen dat zoiets niet kan. Hoe dan ook het maakt 'Congo aan den Yser', ook door de talrijke illustraties, des te leesbaarder.

Griet Brosens, 'Congo aan den Yser', Manteau, 304p., 22,50 euro, ISBN 978 90 02 25196 2

Fred Braeckman
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: Congo aan den Yser

Bericht door Bram1940 »

Hallo,

Ik heb het boek ook aangeschaft.

Ik heb wel enkele kritische bedenkingen bij de schrijfstijl. De auteur probeert inderdaad de gedachten te verwoorden van de Congolezen waarover ze schrijft. Hierdoor krijgt het boek echter een heel groot fictiegehalte. Immers, zonder dagboeken of geschriften van de personen in kwestie kan niemand een idee geven van hoe zij dachten. Het blijft bij gissen. Het valt ook te betwijfelen of de genoemde personen op de plaatsen waren waar de auteur ze meent te moeten plaatsen omdat hun regiment of bataljon zich daar bevond. Kortom, om een boeiend relaas te brengen, is er nogal veel uitgegaan van veronderstellingen. Nu, ieder zijn ding uiteraard.

Wat het bronnenmateriaal van de Congolezen betreft, merk ik dat de vier voornaamste bronnen de militaire personeelsdossiers, de dossiers in het Rijksarchief, het archief van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en het boek van Mathieu Etambala “In het land van de Banoko” zijn. Daardoor is er vaak weinig kritisch omgesprongen met het bronnenmateriaal (zo wordt bijvoorbeeld ene Usekebambola vernoemd, welnu dat was een Congolees die aanvankelijk een valse naam had opgegeven om te ontsnappen aan vervolging). Er staan ook meerdere fouten in. Enkele voorbeelden. Bepaalde Congolezen worden de ene keer ingedeeld bij het 4e Vrijwilligersregiment en dan weer bij het 4e Vrijwilligerskorps. Mogelijk is de verwarring terug te vinden in hun militair dossier, maar het typeert een beetje het onderzoek. Joseph Adipanga wordt een mulat genoemd, wat hij zeker niet was. Etambala ging hiervan destijds uit bij de samenstelling van zijn boek. Deze fout is gewoon overgenomen uit “In het land van de Banoko”…

Groeten,
Bram
Emmanuel
Berichten: 42
Lid geworden op: 06 jan 2015 11:04

Re: Congo aan den Yser

Bericht door Emmanuel »

Die 2kazernefoto's zijn inderdaad vd Leopoldkazerne te Gent.
Grt
Emmanuel
Plaats reactie

Terug naar “De Eerste Wereldoorlog - la Première Guerre Mondiale”