Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Het Belgische leger tijdens de 18-daagse veldtocht.

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Plaats reactie
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Opzoekingswerk over mijn familiegeschiedenis heeft mij bij toeval op het spoor van een vrij onbekende operatie gezet. Operation Lyster werd in mei 1940 uitgevoerd in Zeebrugge. Maar eerst een beetje geschiedenisles… ;)

Tijdens WO1 was België bijna volledig in Duitse handen gevallen (op een klein stukje westhoek na). Langs de Belgische kust had het Duitse “Marinekorps Flandern” een kustverdediging uitgebouwd met bunkers en zware batterijen die op zee gericht waren. De haven van Brugge (die door z’n landinwaartse ligging een goede beschutting bood) was omgebouwd tot duikboothaven. De duikboten konden via het kanaal Brugge – Zeebrugge of via het kanaal Brugge – Oostende makkelijk de zee bereiken. Eens op zee was het uiteraard de bedoeling om zo veel mogelijk Britse marineschepen te kelderen…

Afbeelding

Duitse U Boot in de Zeebrugse zeesluis.

Afbeelding

Duitse U boot langs het kanaal Zeebrugge – Brugge.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Bovendien was het Marinekorps Flandern vanaf 5 december 1914 het “Zeeflugstation Flandern I” aan het uitbouwen op de havendam van Zeebrugge. Van hieruit konden watervliegtuigen opstijgen en “landen”, voor Duitsland een extra troef in hun strijd tegen Engeland…

Afbeelding

Duitse watervliegtuigen op de Zeebrugse havendam.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Op 28 maart 1915 beveelt de Duitse onderzeeër U33 het Britse passagiersschip SS Brussels te stoppen. De kapitein van het schip, Charles Fryatt, negeert het bevel en probeert de U boot te rammen. De onderzeeër moet hals over kop duiken om een crash te vermijden! Voor deze heldendaad ontvangt Charles Fryatt een gouden uurwerk van de Britse Admiraliteit. Wanneer de SS Brussels op 23 juni 1916 door twee Duitse torpedoboten tegengehouden wordt, wordt Fryatt aangehouden. En wanneer de Duitsers de gegraveerde tekst op zijn gouden uurwerk te zien krijgen wordt hij opgesloten en terechtgesteld. Hij wordt geëxecuteerd in Brugge op 27 juli 1916. Zijn schip wordt door de Duitse marine in beslag genomen en als depotschip gebruikt in Zeebrugge.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Toen Duitsland in 1917 de “onbeperkte duikbootoorlog” uitriep werden ook de Britse koopvaardijschepen doelwit voor de Duitse U-boten. Op deze manier wilde Duitsland de aanvoer van materieel en grondstoffen naar Engeland afsnijden, en de Britten zo tot overgave dwingen.

Deze nieuwe strategie had al snel succes, en het Britse opperbevel was wanhopig op zoek naar een oplossing. Een eerste poging hiertoe was de “derde slag bij Ieper”, ook de “slag bij Passendale” genoemd. Deze slag begon op 31 juli 1917 en duurde tot 6 november van dat jaar. De Britten hoopten om met een massale aanval de Duitse linies te doorbreken en zo tot bij Brugge, Oostende en Zeebrugge te geraken. Meer dan 300.000 Britse soldaten zijn hier gesneuveld, maar veel verder dan een paar kilometer is men niet geraakt…
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Daarom werd besloten om Zeebrugge en Oostende aan te vallen vanuit zee. Het plan bestond erin om blokschepen (dit zijn schepen die gevuld zijn met beton en die tot zinken gebracht worden) de kanaaluitgangen te laten versperren, zodat de duikboten niet meer konden buitenvaren. Uiteraard werden deze havens zwaar bewaakt, en zouden de Duitsers deze blokschepen niet zo maar laten passeren… Daarom werd volgend plan bedacht voor de haven van Zeebrugge: de aanval moest ’s nachts gebeuren. Bovendien moesten ondersteunende schepen van op zee een rookgordijn aanleggen, zodat een oorlogsbodem (Vindictive, gesteund door Daffodil en Iris) ongemerkt tot tegen de havendam kon varen en de Duitse stellingen kon aanvallen. Tijdens deze verrassingsaanval moesten de drie blokschepen (Thetis, Iphigenia en Intrepid) van de paniek en de chaos bij de Duitsers gebruik maken om achterdoor ongemerkt te passeren. Een Britse submarine (C3) moest gelijktijdig tot ontploffing gebracht worden, en zo een bres slaan aan het begin van de havendam. Dit om te beletten dat extra Duitse manschappen van op land als versterking aangevoerd konden worden. Wanneer de drie blokschepen de havengeul versperd hebben wordt de bemanning van deze schepen, evenals de bemanning van de submarine, door Britse snelboten opgepikt. Daarna wordt de aftocht geblazen, en keren Vindictive, Daffodil, Iris en de snelboten naar Dover terug…

Afbeelding

Afbeelding

Twee samenvattende schetsen van de aanval op Zeebrugge op 23 april 1918.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Deze operatie (intussen bekend als “The Zeebrugge Raid”) zal uitgevoerd worden onder het bevel van de Britse admiraal Roger Keyes. Na een aantal valse starts is de uiteindelijke datum voor de aanval de vroege ochtend van 23 April 1918 (Saint George Day in Engeland). De operatie verloopt min of meer volgens plan, maar aan beide zijden sneuvelen honderden soldaten. De Britse boten (zowel de aanvallende oorlogsbodems als de drie blokschepen) worden door de Duitse kustartillerie zwaar onder vuur genomen. Maar de blokschepen slagen er in om de kanaaluitgang grotendeels te versperren. Tot op heden wordt deze slag in Zeebrugge jaarlijks herdacht. In geen enkele andere slag werden op zo’n korte tijd zo veel (11 stuks) Victoria Cross medailles (de hoogste Britse militaire onderscheiding voor heldenmoed) verdiend…

Afbeelding

Eén van de vele Duitse kanonnen in de haven van Zeebrugge.

Afbeelding

De bres die door de tot ontploffing gebrachte Britse onderzeeër C3 geslagen werd in het begin van de havendam.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

De blokschepen die de uitgang van het kanaal Brugge – Zeebrugge moesten versperren.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Op 12 mei 1918 werd een gelijkaardige aanval gepleegd op de haven van Oostende. De intussen door de aanval op Zeebrugge zwaar gehavende Vindictive werd daar als blokschip achtergelaten langs het staketsel.

Afbeelding

Afbeelding
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Een paar dagen na de Zeebrugge Raid slaagde de Duitse marine er echter al in om bij hoog water toch te passeren langs de Britse blokschepen. De hele actie was dus niet echt een succes, maar om de moraal in Engeland hoog te houden werd dit ginds nooit met zo veel woorden gezegd… De eerste wereldoorlog zou nog verder duren tot 11 november 1918. Wanneer de Duitsers op het einde van de oorlog (in oktober 1918) Zeebrugge verlaten, brengen ze de SS Brussels, het schip van de geëxecuteerde kapitein Fryatt, nabij de Zeebrugse vuurtoren tot zinken om de toegang tot de haven te versperren…

Afbeelding

Afbeelding

De SS Brussels, door het terugtrekkende Duitse leger tot zinken gebracht in de haven van Zeebrugge in oktober 1918.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

De ouders van mijn grootmoeder (Isaac Larsen en Silvie De Meester) woonden tijdens de eerste wereldoorlog in de Heyststraat (nu : Heiststraat) te Zeebrugge. Mijn oma is geboren op 1 februari 1913, en was dus op het ogenblik van de “Zeebrugge raid” net 5 jaar oud. Tot op het einde van haar leven herinnerde ze zich het “verschrikkelijke lawaai” van deze aanval: de blokschepen werden tot zinken gebracht op een honderdtal meter van de ouderlijke woonst, en de afstand tot de tot ontploffing gebrachte C3 duikboot was nauwelijks één kilometer. De afstand tot de aanlegplaats van de Vindictive was ongeveer 2 kilometer. En zowat overal in Zeebrugge stonden Duitse kanonnen, die op dat ogenblik allemaal bulderden… Tot zo’n 25 jaar geleden waren op de jaarlijkse Saint George Day herdenking te Zeebrugge nog een aantal oudstrijders die deze slag overleefd hadden present. Mijn oma ging hen altijd begroeten, en danken voor hun daden en heldenmoed.

De ouders van mijn grootvader (Désiré Verstraete en Nathalie Verheye) hadden voor de eerste wereldoorlog een huis gebouwd in de Zandrietstraat, een zijstraat van de Heyststraat. Mijn overgrootvader was hoofdonderwijzer te Zeebrugge, in die tijd betekende dat een sociale status die bijna vergelijkbaar was met deze van een notaris. Wegens deze functie was hij niet opgeroepen om aan het front te gaan vechten. Wanneer echter in het najaar van 1918 het tij begint te keren voor Duitsland pakken de Duitsers twee personen op in Zeebrugge: de veldwachter en de hoofdonderwijzer. Er werd aan de bevolking meegedeeld dat deze gijzelaars zouden geëxecuteerd worden wanneer de Zeebruggelingen sabotagedaden zouden plegen. Désiré’s haar zou op één nacht tijd spierwit geworden zijn… Het gezin Verstraete (intussen uitgebreid: tijdens Désiré’s gevangenschap wordt zijn dochter Jeanne geboren) moet vluchten naar Ramskapelle bij Heist.

Wat heeft heel dit verhaal nu met mei 1940 te maken? ‘l Histoire se repète… In mei 1940 gebeurden gelijkaardige feiten, en opzoekingswerk naar de oorlogsgeschiedenis van mijn familie heeft er toe geleid dat ik dit nauwelijks bekende stukje uit de geschiedenis van de 18 daagse veldtocht verder ben gaan onderzoeken…
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

In 1929 bouwen de ouders van mijn grootmoeder (Isaac Larsen en Silvie De Meester) een huis langs het Kapitein Fryattplein. (Voor de eerste wereldoorlog was dit nog de Zeewezenplaats. Maar in 1919 besluit het Brugse stadsbestuur deze straat te hernoemen tot Kapitein Fryattplein, ter ere van de geëxecuteerde Kapitein Fryatt. Tegenwoordig heet de straat Kapitein Fryattstraat. Met dank aan mevrouw Debie van het stadsarchief Brugge, voor het opzoekingswerk.). Op het gelijkvloers begint mijn overgrootmoeder een winkeltje in scheepsbenodigdheden. Het winkeltje ligt net naast de zeesluis van Zeebrugge, de zaken gaan dus goed…

Afbeelding

Het winkeltje wan mijn overgrootmoeder, die trouwens voor de deur staat.

Afbeelding
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

De ouders van mijn grootvader zetten rond deze periode ook een nieuw huis annex winkel, in de Heyststraat. Mijn overgrootvader was hoofdonderwijzer te Zeebrugge. In de winkel worden dus papierwaren verkocht, plus nog veel meer…

Afbeelding

De winkel van mijn overgrootvader Désiré Verstraete, die rechts naast de deur staat.

Afbeelding
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Mijn grootouders Jozef Verstraete en Lanida Larsen trouwen op 17 augustus 1935, en wonen eerst boven de winkel in de Heyststraat. (Op de zwartwit foto hierboven staan ze aan het raam linksboven). Op 23 mei 1937 wordt mijn moeder geboren. Wanneer mijn grootvader op 4 september 1939 gemobiliseerd wordt (zie ook http://www.ablhistoryforum.be/viewtopic.php?f=21&t=4256) trekt mijn grootmoeder met haar dochtertje opnieuw bij haar ouders in, boven het winkeltje aan het Kapitein Fryattplein.

Op tien mei 1940 voeren Duitse oorlogsbodems door de Wielingenpas en bommenwerpers dropten voor de haven magnetische mijnen in zee. Dit was voor de mensen van Zeebrugge het signaal dat, hetgeen men al zo lang had gevreesd, werkelijkheid geworden was. De radio zond aan een stuk door oorlogsberichtgeving uit. Zo vernam de bevolking dat de staat van beleg was afgekondigd. De koning sprak een emotionele boodschap uit en verzocht de mensen bij het ganse gebeuren de uiterste kalmte te bewaren. Hij maande iedereen aan zijn plicht te doen. De mensen stonden in groepjes op straat en bespraken de toestand. De wildste geruchten deden de ronde. Dit leidde ertoe dat bij enkelen de schrik er goed inzat. Ze pakten hun biezen. Dit werkte aanstekelijk en de een na de andere volgde dit voorbeeld. Binnen de week stond meer dan de helft van de huizen leeg.” (Uit “100 jaar Zeebrugge” van Raoul Hoornaert).

Mijn grootmoeder vlucht ook weg uit Zeebrugge, samen met haar dochtertje (dat enkele dagen later, op 23 mei, haar derde verjaardag “vierde”). Ze trekken naar Zuienkerke (een polderdorp tussen Zeebrugge en Brugge), naar familie. Tijdens de vlucht worden ze door een Stuka beschoten… Ze komen ongedeerd in Zuienkerke aan.

Mijn overgrootvader (Désiré Verstraete) vlucht in deze periode samen met zijn dochter Jeanne met de fiets naar zijn broer die in Normandië woont. Hij was allicht zijn gevangenschap van 1918 nog niet vergeten… Om één of andere reden is hij echter al snel moeten terugkeren.

De Luftwaffe voerde genadeloos luchtaanvallen uit op Zeebrugge. ... Een Deens vaartuig en een Belgisch tankschip liepen op mijnen in de haven en zonken. ... Wegens het snel oprukken van de Duitse troepen door ons land, en mede ten gevolge van aanhoudende, helse bombardementen, kreeg het Brugs havenbestuur van hogerhand bevel om al de in de haven liggende schepen naar Frankrijk te doen evacueren. … Op 22 mei 1940 verlieten de laatste schepen de haven van Zeebrugge.” (uit: “Zeebrugge, een haven in de branding” van Elie Bilé / Eduard Trips)
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Intussen verschijnt Roger Keyes opnieuw ten tonele. De intussen 67 jarige Admiraal, held van de Zeebrugge Raid uit 1918, wordt op 10 mei 1940 door Winston Churchill aangesteld als “special liaison officer” tussen de Britse premier en koning Leopold III, opperbevelhebber van de Belgische strijdkrachten. Keyes bleef bij de koning tot de avond van 27 mei, toen hij met een motorboot naar Engeland terugkeerde.

Afbeelding

Admiraal Roger Keyes en eerste minister Winston Churchill.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Keyes was zich maar al te goed bewust van het belang van de havens van Zeebrugge en Oostende, en wilde tegen elke prijs beletten dat deze havens opnieuw als uitvalsbasis voor de Duitse U boten zouden gebruikt worden. Hij vond (terecht) dat het, ondanks de continue Duitse luchtaanvallen, makkelijker zou zijn om nu reeds de kanaaluitgangen te blokkeren dan om te wachten tot beide havens in Duitse handen gevallen waren!

Dus vertrekt op 24 mei in Engeland een flottielje bestaande uit destroyer Vega, patrouilleboten Mallard, Widgeon en Sheldrake, mijnenvegers Fitzroy, Sutton en Saltash, blokschepen Florentino en Transea en twee snelboten (MTB15 en MTB 16) op weg naar Zeebrugge. Operation EF, ook Operation Lyster genoemd, was van start gegaan. Ik citeer uit het dagboek van Admiraal Keyes:

25 mei 1940. Na de lunch ging ik naar de “British Mission” en trof er twee beschaamde Franse marineofficieren aan die me vertelden dat onze poging om de haven van Zeebrugge te blokkeren, mislukt was. Gedurende de laatste dagen was ik in contact getreden met de Admiraliteit en had ik zowel Zeebrugge als Oostende bezocht om me ervan te overtuigen dat de nodige schikkingen voor het versperren van de kanalen in beide havens getroffen waren. lk had erop aangedrongen de haven van Zeebrugge onmiddellijk te blokkeren en had gezegd met Oostende te wachten tot het laatste schip vertrokken was want ik dacht dat het nog mogelijk was om er munitie en proviand te lossen en in vrachtwagens naar de BEF te vervoeren. Ondertussen hadden de Fransen de sluisdeuren in Zeebrugge en het sas in Oostende ondermijnd ingevolge een bevel van de Franse Admiraal in Duinkerke die vanaf het begin het commando over beide havens en de kust had overgenomen, zeer tot ongenoegen van het Belgisch leger. Wat er ook van zij, de koning had me de toelating gegeven alles te doen wat ik nodig achtte. In de nacht van 24 op 25 mei arriveerden er twee blokschepen uit Engeland maar de Franse Marine Autoriteiten hadden nagelaten de Franse Generaal die het bevel had over de troepen langs de kust, ervan te verwittigen. Anderzijds hadden ze ervoor gewaarschuwd dat de Duitsers zouden kunnen trachten vanuit zee te landen. Wanneer dus de blokschepen en de begeleidende destroyers aankwamen, werden ze fel beschoten door veldgeschut en machinegeweren en de bevelvoerende officier dacht terecht dat de kust in handen was gevallen van de Duitsers. Er zou bijgevolg voor zijn bemanningen geen ontkomen meer mogelijk zijn. Hij liet de blokschepen zinken voor de kust en trok zijn escorterende destroyers terug.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

De eerste poging was dus mislukt, de beide blokschepen (Florentino en Transeas) werden door de Fransen vanaf de kust voor Zeebrugge onder vuur genomen, raakten hierdoor uit koers en strandden in het ondiepe water naast de vaargeul naar de zeesluis. De bemanning moet de schepen laten zinken nog voor ze de kanaaluitgang bereikt hebben, en stapt over op de snelboten om naar Engeland terug te keren…

Roger Keyes schrijft verder in zijn dagboek: “Ik ging meteen naar Zeebrugge en stelde er vast dat, zoals ik bevolen had, de buitensluisdeur tot ontploffing was gebracht en dat de binnensluisdeur nog intact was. Gelukkig was ik net op tijd was om de Fransen te beletten deze deur ook op te blazen. Dit was namelijk erg tegen de zin van de Belgische Autoriteiten die er op wezen dat bij hoog water de vlakten achter de binnensluis, waar zich nog talrijke Belgische soldaten bevonden, onder water zouden lopen. lk zorgde ervoor dat een grote vlottende kraan dwars voor de binnensluisdeur tot zinken werd gebracht. Deze zou het kanaal voor enige tijd onbruikbaar maken. Dit was het beste dat ik kon doen op dit ogenblik. Terwijl ik in Zeebrugge was, werden we hevig gebombardeerd door laagvliegende Duitse bommenwerpers die Zeebrugge en Oostende met zware bommen en brandbommen bestookten. (Zie ook http://www.ablhistoryforum.be/viewtopic.php?f=21&t=784). Ik meldde aan de Admiraliteit dat naar mijn mening de blokschepen die bestemd waren voor Oostende in de sluizen van Zeebrugge zouden moeten tot zinken worden gebracht en indien ik geen ander schip kon vinden, wij ons zouden moeten verlaten op de Fransen om de sluizen te Oostende te vernielen. lk was toen al tot de overtuiging gekomen dat het gemakkelijker zou zijn beide havens te blokkeren tegen de weerstand van de Duitsers in, dan wel met medewerking van de Fransen!
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Op 26 mei start Operation Dynamo, een operatie die tot doel had de Britse troepen via de stranden van De Panne en Duinkerke te evacueren. Zie ook http://www.ablhistoryforum.be/viewtopic.php?f=21&t=4171. Ook op 26 mei wordt besloten om de twee blokschepen die het kanaal Brugge – Oostende hadden moeten blokkeren vooralsnog naar Zeebrugge te sturen, daar de eerdere poging om het kanaal Brugge – Zeebrugge af te sluiten mislukt was. Destroyer Vega, patrouilleboten Mallard, Shearwater en Sheldrake en twee snelboten (MTB14 en MTB15) vertrekken tijdens de nacht van 26 op 27 mei opnieuw naar Zeebrugge, samen met de (oorspronkelijk voor Oostende bestemde) blokschepen Atlantic Guide en Borodino. Deze tweede poging verliep beter dan de eerste, op 27 mei werden beide schepen tussen 6.42 en 6.55 uur tot zinken gebracht net voor de zeesluis. De bemanning werd door MTB14 en MTB15 opgepikt. Intussen werden de destroyer Vega, samen met de Nederlandse onderzeeër O13 die ze begeleidde voor de kust van Zeebrugge, door een Duitse snelboot aangevallen. Beide boten weten te ontkomen. Daarna werd Vega ook nog eens door Duitse bommenwerpers aangevallen…

Op 26 mei 1940 brachten de geallieerden, de les van de eerste wereldoorlog blijkbaar indachtig, twee vrachtschepen tot zinken bij de ingang van de rede, en twee vrachtschepen en een baggerboot van de firma De Cloedt voor de zeewaartse deur van de zeesluis; nadat ze de vlottende bik van 55 ton vóór de landwaartse deur hadden laten zinken, lieten ze de sluisdeuren, in gesloten toestand, springen.” (uit: “Zeebrugge, een haven in de branding” van Elie Bilé / Eduard Trips)

Afbeelding

Afbeelding

Artikel in de Britse krant "The Sunday Dispatch" van 30 augustus 1940.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Op 28 mei waren de Duitsers in Zeebrugge… Operation Lyster was net op het nippertje geslaagd. Zeven maanden lang werkten de Duitsers aan de herstelling van de sluisdeuren. Het wrak van de gezonken vlottende kraan voor de landwaartse sluisdeur werd weggehaald, alsook één van de blokschepen en de baggerboot, die vóór de zeewaartse deur gezonken waren.
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Ik heb tijdens mijn opzoekingswerk al honderden foto’s gezien van de scheepswrakken in Duinkerke, en ook van het wrak van de Oostendse trawler “Freddy” en het lichtschip “Westhinder” dat op het strand van Oostende aanspoelde zijn tientallen foto’s bekend. Tot op heden heb ik (behalve tientallen foto’s van de wrakken uit de eerste wereldoorlog) echter nog maar een paar foto’s gevonden van de scheepswrakken te Zeebrugge. Hieronder staan de foto’s die ik heb:

Afbeelding

Een Duitse observatiepost op de havendam van Zeebrugge. Op de achtergrond zijn twee scheepswrakken te zien. Dit zijn vermoedelijk de eerste blokschepen Florentino en Transeas. Of zijn dit het Deens vaartuig en het Belgisch tankschip die (zoals hierboven reeds vermeld) begin mei op een mijn liepen en zonken in de haven van Zeebrugge…?
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Afbeelding

Nog een foto genomen vanop de havendam. De scheepswrakken zijn hier ook duidelijk te zien. Zoals in het begin reeds vermeld: l’histoire se repaite! Duitsland maakt opnieuw een basis voor watervliegtuigen op de havendam, net zoals op de foto uit de eerste wereldoorlog…
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Afbeelding

Deze foto is genomen net voor de zeesluis. Ik zie hier twee scheepswrakken, volgens mij zijn dit Borodino (rechts) en Atlantic Guide (links). Het wrak van het baggerschip van de firma De Cloedt ligt wellicht rechts buiten beeld, volgens het krantenbericht in “The Sunday Dispatch” waren de blokschepen langs deze baggerboot gepasseerd. Op de foto is ook duidelijk de brug over de zeesluis te zien. (Het rood omkaderde huis op de foto is het winkeltje van mijn overgrootmoeder.)

Afbeelding

En het winkeltje van mijn overgrootmoeder? Het huis bestaat nog, maar is intussen al lang geen winkel meer. Toen ik nog op de lagere school zat (zo’n 35 jaar geleden) was hier nog een krantenwinkeltje. In die tijd ben ik er met mijn grootmoeder nog eens binnen geweest (om een nieuwe tol te kopen voor mij…). Mijn grootmoeder begon onmiddellijk herinneringen op te halen van vroeger, uit “den oorlog”, en vertelde aan de mevrouw van de krantenwinkel dat een paar tegels van de vloer in de winkel beschadigd waren “door een Duits kanon”. De mevrouw schoof daarop de toonbank een beetje opzij, en jawel: de kapotte tegels lagen er nog!
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Afbeelding

Deze foto is genomen vanop de brug over de zeesluis, en we kijken in de richting van de zee (op de achtergrond is het gebouw van het loodswezen te zien). We zien nog maar één boot, vermoedelijk is dit de Borodino. De Duitsers hadden immers de baggerboot en één van de twee blokschepen kunnen bergen…


Uiteraard is alle aanvullende informatie over dit onderwerp steeds welkom!

Groeten,
Jan
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Zonet nog twee interessante foto's gevonden op de website van Cegesoma:
rewdco schreef:De Luftwaffe voerde genadeloos luchtaanvallen uit op Zeebrugge. ... Een Deens vaartuig en een Belgisch tankschip liepen op mijnen in de haven en zonken. ... Wegens het snel oprukken van de Duitse troepen door ons land, en mede ten gevolge van aanhoudende, helse bombardementen, kreeg het Brugs havenbestuur van hogerhand bevel om al de in de haven liggende schepen naar Frankrijk te doen evacueren. … Op 22 mei 1940 verlieten de laatste schepen de haven van Zeebrugge.” (uit: “Zeebrugge, een haven in de branding” van Elie Bilé / Eduard Trips)
Afbeelding

"Zeebrugge - 15 Mei 1940. - Petroleumtankboot in brand"
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

rewdco schreef:Afbeelding

Deze foto is genomen vanop de brug over de zeesluis, en we kijken in de richting van de zee (op de achtergrond is het gebouw van het loodswezen te zien). We zien nog maar één boot, vermoedelijk is dit de Borodino. De Duitsers hadden immers de baggerboot en één van de twee blokschepen kunnen bergen…


Uiteraard is alle aanvullende informatie over dit onderwerp steeds welkom!

Groeten,
Jan
Zelfde schip, andere foto:

Afbeelding

Afbeelding
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Interessant detail: in de linker onderhoek van de Google Streetview foto hierboven is nog net dit oorlogsmonument te zien:

Afbeelding

Het westelijke deel van Zeebrugge (de huidige "strandwijk" en "stationswijk") was reeds op 12 september 1944 bevrijd. Maar het Duits leger had zich verschanst achter de zeesluis en het Schipdonkkanaal, en bleef nog een aantal weken hardnekkig weerstand bieden. Het zou tot 3 november 1944 duren vooraleer het oostelijk gedeelte van Zeebrugge (vanaf de zeesluis, dus vanaf deze plaats) als laatste gemeente in België bevrijd werd...

Afbeelding

Afbeelding

Jan
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
foxy.jack
Berichten: 182
Lid geworden op: 26 jul 2011 22:33

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door foxy.jack »

Hello,

Heb je je niet vergist van wereldoorlog? Mei 1940 (= forumtopic) <> mei 1918

Groetjes

Foxy
georges-cdl
Berichten: 1031
Lid geworden op: 26 aug 2011 10:24
Locatie: Vlaams Brabant

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door georges-cdl »

Er zijn een paar foto's van WO2 maar de titel is toch verwarrend gezien de inhoud... :?
SignalH
Berichten: 220
Lid geworden op: 31 mei 2011 22:32

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door SignalH »

Prachtig en boeiend artikel !

Zoals de meeste uit het binnenland hebben wij ook een favoriete kustbestemming, en dit is (al meer dan 40 jaar lang) Zeebrugge, dus de gebeurtenissen uit WO I in Zeebrugge hebben me ook altijd geboeid. Maar het WO II deel was mij onbekend. Dus weer wat bijgeleerd !

Vroeger (jaren '7O) was er trouwens ook een museum in Zeebrugge (bad), als ik mij niet vergis in het grote witte gebouw aan de (oude) pier. Kan mij wel niet meer herinneren of het enkel WO I was of beide. Vraag me wel af wat er met die collectie gebeurd is.

Tot slot, à Foxy en Georges; blijkbaar hebben jullie de moeite niet genomen om alles goed te lezen, anders begrijp ik niet wat er verwarrend kan zijn. De oorsprong van Operation Lyster ligt in WO I.

Vriendelijke groeten,
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

SignalH schreef:Prachtig en boeiend artikel !

Zoals de meeste uit het binnenland hebben wij ook een favoriete kustbestemming, en dit is (al meer dan 40 jaar lang) Zeebrugge, dus de gebeurtenissen uit WO I in Zeebrugge hebben me ook altijd geboeid. Maar het WO II deel was mij onbekend. Dus weer wat bijgeleerd !

Vroeger (jaren '7O) was er trouwens ook een museum in Zeebrugge (bad), als ik mij niet vergis in het grote witte gebouw aan de (oude) pier. Kan mij wel niet meer herinneren of het enkel WO I was of beide. Vraag me wel af wat er met die collectie gebeurd is.

Tot slot, à Foxy en Georges; blijkbaar hebben jullie de moeite niet genomen om alles goed te lezen, anders begrijp ik niet wat er verwarrend kan zijn. De oorsprong van Operation Lyster ligt in WO I.

Vriendelijke groeten,

Toch één iemand die het verhaal gesnapt heeft! ;) Dank je wel voor de lovende woorden SignalH! Much appreciated!

Het Zeebrugs oorlogsmuseum was gevestigd in het gebouw van de "staatsinstellingen" (beter bekend als het postgebouw), thans afgebroken om plaats te maken voor de toegangstunnel naar de nieuwe havendam. Voor zover ik weet was het oorlogsmuseum vooral een WO1 museum... maar ik kan mij vergissen. Wat er precies allemaal met de museumcollectie gebeurd is is vrij mysterieus... De wildste verhalen doen de ronde...

Afbeelding

Gr,
Jan
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
SignalH
Berichten: 220
Lid geworden op: 31 mei 2011 22:32

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door SignalH »

Jan,

Ik denk dat ik 6 of 7 was toen ik er geweest ben, ik herinner mij nog "grote bommen" zullen waarschijnlijk torpedo's geweest zijn.
In elk geval spijtig dat het er niet meer is, gezien het toch een stuk boeiende geschiedenis is (en nu waarschijnlijk veel Britten zou trekken gezien de raid daar bekender is dan bij ons).

Vriendelijke groeten,
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Zonet nog wat foto's gevonden van Operation Lyster:

Afbeelding

Jan
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
georges-cdl
Berichten: 1031
Lid geworden op: 26 aug 2011 10:24
Locatie: Vlaams Brabant

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door georges-cdl »

Ik herinner mij een stofferig museum met slechte verlichting... het was niet netjes in ieder geval !

Ben er verschillende keren geweest met mijn vader tijdens de zomer vakanties.

Geen idee als het alleen op WO1 gericht was ?
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Heb intussen deze oude foto's gevonden van het museum te Zeebrugge. Er stond blijkbaar vooral WO1 spul, maar de foto hieronder is duidelijk WO2:

Afbeelding
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Meer foto's:

Afbeelding

Afbeelding
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Afbeelding

Afbeelding
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Afbeelding

Afbeelding
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Afbeelding

Afbeelding

Gr,
Jan
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
Gebruikersavatar
canadian2nd
Sponsor 2022-2023
Berichten: 1863
Lid geworden op: 21 jun 2011 14:07
Locatie: Bachten de Kupe

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door canadian2nd »

Jawadde !!
daar stond voor een fortuin binnen. Waar zou dit allemaal naartoe zijn gegaan ?

Prachtig werk trouwens Jan !

mvg

canadian
In memoriam mijn opa Gerard : Soldaat 4 Li 1932-33 / 18d veldtocht (23 Li) / KG gemaakt bij Gent / Eind 1944 : vrijwilliger bij 1005e Tpt Coy / Gesneuveld voor België t.g.v. V2 inslag te Hove op 31-1-1945. I will always remember him ....
SignalH
Berichten: 220
Lid geworden op: 31 mei 2011 22:32

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door SignalH »

Jan,

Bedankt voor de foto's van het museum. Puur jeugdsentiment (vooral die torpedo vond ik toen impressionant :o ) en jammer dat die collectie niet meer beschikbaar is voor het publiek.
Het was inderdaad een echt museum "oude stijl" maar dat heeft ook z'n charmes. En zo'n lage vitrinekast (links naast de pinhelmen) zou ik ook zéér goed kunnen gebruiken voor m'n collectie.

Vriendelijke groeten,
georges-cdl
Berichten: 1031
Lid geworden op: 26 aug 2011 10:24
Locatie: Vlaams Brabant

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door georges-cdl »

Dank U voor de foto's... !
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Zonet nog een prachtige foto gevonden van de blokschepen Borodino (links) en Atlantic Guide (rechts):

Afbeelding

Gr,
Jan
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
paul8300
Berichten: 8
Lid geworden op: 20 dec 2013 23:34
Locatie: 8300 - KNOKKE-HEIST (WESTKAPELLE)

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door paul8300 »

De private eigenaar heeft de inhoud moeten verkopen omwille van te duuren andere redenen en nadien afbraak gebouw.
Een oostendenaar (vermoedelijk) kocht de inhoud gedeeltelijk op. De rest....?
In 2007 was het resterende deel te zien in het museum van Raverszijde.
Nu bevindt het zich ingepakt in de kelders of zolders van de brugse musea.
Een private grondeigenaar wil eventueel gratis een lokatie bieden in de regio Westkapelle.
Hij ziet er echter tegenop : rup-bouwvergunning, een commerciële sponser vinden een (verpllatsbaar) gebouw of
chalet te bowen en uit te baten , stad brugge heeft niet geantwoord op vragen hierover...enfin,
de belgische administratieziekte die iedereen kent die nog wil werken.
Wie dacht dat er nog veel vaderlandsliefde is heeft het verkeerd voor. De officiële toespraken welke ieder jaar op
herdenklingen gebeuren zijn er enkel om nu en dan eens in de gazet te komen. Dus gebeurt er niets en zal
binnen enkele jaren vermoedelijk de collectie verhuizen naar het kontainerpark.
SignalH
Berichten: 220
Lid geworden op: 31 mei 2011 22:32

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door SignalH »

Paul,

Jammer te moeten lezen dat er zo met erfgoed omgesprongen wordt ...
Maar
paul8300 schreef:... Dus gebeurt er niets en zal binnen enkele jaren vermoedelijk de collectie verhuizen naar het kontainerpark.
dan wil ik ze wel komen opladen 8-) .

Vriendelijke groeten,
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

Zonet een mooie serie foto's mislopen op eBay... :cry: Gelukkig hebben we de eBay scans nog! ;)

De blokschepen Florentino en Transeas:

Afbeelding

En de blokschepen Borodino en Atlantic Guide:

Afbeelding

...
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
rewdco
Berichten: 443
Lid geworden op: 10 mei 2013 14:15
Locatie: Brugge

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door rewdco »

...
En in dezelfde veiling zat ook deze foto:

Afbeelding

De vuurtoren op het einde van de oude havendam. Werd deze foto ook kort na mei 1940 genomen? Zou kunnen... Vraag is: is dit een Belgisch geschut op de achtergrond? Of heeft de bezetter dit geschut inmiddels aangevoerd uit de Heimat? Who knows...?

Groeten,
Jan
And now it's your turn to get up off that couch and go into the deserts, go into the mountains, go under the lakes, rivers, and seas and search for history. You'll never find a more rewarding adventure!” (Clive Cussler)
bupi
Berichten: 1276
Lid geworden op: 27 jul 2013 09:54

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door bupi »

Geen Zeebrugge maar toch misschien "Operation Lyster " ditmaal in Oostende ?
Mvg.Pierre.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
bupi
Berichten: 1276
Lid geworden op: 27 jul 2013 09:54

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door bupi »

Geen Zeebrugge maar toch misschien "Operation Lyster " ditmaal in Oostende ?
Mvg.Pierre.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
bupi
Berichten: 1276
Lid geworden op: 27 jul 2013 09:54

Re: Zeebrugge in mei 1940: Operation Lyster

Bericht door bupi »

Verkeerd =WWI !
Mvg.Pierre !
Plaats reactie

Terug naar “Mei 1940 - Mai 1940”