En we ze'n der van de klas ....

[Paddy]

Bericht Geplaatst: 11 Mei 2010 20:50

De belangrijkste dag in het soldatenleven van een dienstplichtige is de afzwaai. Je kijkt er van de eerste dag naar uit. De afzwaaibrieven worden ruim op voorhand besteld, en betaald van de karige soldij. In de kantine evolueer je van bleu tot super en dan breekt de grote dag aan van de afzwaai! Gedaan met het leger, terug burger!

Eens van onder het toezicht der MP's, een zuipfestijn van jewelste en luid brallend, want zingen is er lang niet meer bij, het ouwe getrouwe:

En we ze'n der van de klas
En we drinken bier met emmerkes
Terwijl die arme schachten aan 't patatten jassen zijn
Vergeten wij den troep en zijn droevige dagen
En roepen allen tegelijk
Sm....rlappen ge zijt ons kwijt!!!!!

(zingen in het dialect laat alles wat beter rijmen )

Mijn afzwaai-doods-brief.
Toen mijn grootmoeder, die ongeletterd was, deze in haar brievenbus vond was het arme mens ondersteboven en dacht dat ik gesneuveld was







Blijkbaar hebben deze "doodsbrieven" een lange traditie. Uit mijn verzameling een Franstalig exemplaar uit 1930.

[Paddy]

Grappige gewoonte! Mijn afzwaai ging destijds (1968) voorbij met vreugde, maar zonder die poespas, en zonder feestelijkheden. Geen idee hoe dat elders in Nederland ging overigens.

Het aftellen naar de Grote Dag

Op het laatste blad te zien zat jouw vader bij het 4de linie regiment
en had hij 17 maanden dienstplicht

Hij had meer maanden. Hij werd opgeroepen vanwege Wo2. En deze brief werd eerder gemaakt.

Zou het niet handig zijn voor de jonkies die geen dienstplicht kenden en voor de Nederlanders waar het net wat anders toeging wat verder op het Belgisch dienstplichtsysteem in te gaan?
Zo heb ik uit Paddies "doodsbrief" begrepen dat de legerdienst voor hem maar 9 maanden duurde. Was dat overal zo? En kwamen de Belgen één maal per jaar als gehele "klas" onder de wapenen?

Normaal bedroeg de dienstplicht in de periode 1910-1939 15 maand, bereden of gespecialiseerde eenheden 18 maand. Periodes van onstabiele vrede zorgden er voor dat deze kon uitlopen.
Mijn vader deed als milicien in 1961 twaalf maand dienst in België, hij was gehuwd en had een kind (ik ). Hij deed twee maand langer dan de miliciens in Duitsland maar had het voordeel dat hij bijna wekelijks naar huis kon.
Ikzelf deed 8 maand in Duitsland (maar tekende een jaar na mijn afzwaai als beroepsvrijwilliger voor 5 jaar), miliciens die in België wilden blijven deden 10 maand. Ikzelf ging om de circa 6 à 8 weken dienst voor (alweer circa) 1 week naar huis, reisdagen inbegrepen.

[Paddy]

Enkele prentkaarten uit het interbellum

De belangrijkste dag in het soldatenleven van een dienstplichtige is de afzwaai. Je kijkt er van de eerste dag naar uit. De afzwaaibrieven worden ruim op voorhand besteld, en betaald van de karige soldij. In de kantine evolueer je van bleu tot super en dan breekt de grote dag aan van de afzwaai! Gedaan met het leger, terug burger!

De afzwaai is iets dat ik me herriner als enkele triestige dagen.
Met 10Tpt in Kassel moesten we twee dagen voor de afzwaai naar Westhoven (?) In Koln gaan om daar af te zwaaien.
Na ons werd de deur definitief dicht gedaan van de kazerne De Gete.
In Koln was het dan maar een triestige boel want we kenden er buiten onze kleine groep verder niemand.

Toen ik onlangs mn uniform hier uit bde doos haalde hing er in de muts nog wel het einde van de lintmeter die iedere dag een cm/dag afgesneden werd ...

Pre 1914

Ik meen nu begrepen te hebben dat Belgische dienstplichtigen éénmaal per jaar werden opgeroepen, en dat dit geen lichting heette, maar Klas. Er zwoeien dus ook eenmaal per jaar enorme aantallen dienstplichtigen af....

Neen, er werden maandelijks rekruten opgeroepen, met uitzondering van december & januari als ik mij niet vergis. Niet iedere eenheid kreeg maandelijks "bleukes", dat was dan wel gespreid.
In de jaren '80 kwamen er te Marche-les-dames wel maandelijks een lichting van Nederlands & Franstaligen binnen voor de opleiding Para-Commando maar omdat circa 60% afviel was dit blijkbaar wel nodig om de actieve bataljons op sterkte te houden. De eerste dag had je dan ongeveer 50 à 60 rekruten per taalstelsel.

Waarom zijn al die soldaten zo blij dat ze afzwaaien? Als je ze achteraf vraagt wat hun beste levensjaren waren antwoorden ze bijna altijd hun legerdienst

Noem het kuddegeest voor mijn part.
Belgen, en Vlamingen in het bijzonder, hebben het nooit niet zo gehad voor het leger en dienstplicht.
In Arolsen kwam een BV binnen die iedereen vertelde dat hij getekend had uit "vaderlandsliefde", hij deed na enkele maanden contractbreuk, moegetergd. Toen (1980) was het als BV niet zo simpel om deze stap te zetten want achteraf moest die gast zijn legerdienst nog eens overdoen.
Dus je kon maar beter met de wolven meehuilen

Voor de commerce was alles tweetalig

Op tijd begonnen is half gewonnen. Een kaartje verstuurd in1966.

[Paddy]

De achterkant verteld met weinig woorden een gans verhaal van verdriet aan het thuisfront en het heimwee van de soldaat.

"Moe hier ben ik met een kaartje van U kleinzoon Maurice.
Met mij alles goed, en ik hoop van U het zelfde, niet meer wenen zenne, ik kom na Nieuwjaar naar huis.
De groeten aan ta Sin en nonkel Fons en Maria en Crik
Vele kussen
xxxxx
xxxxxx
dag xx"



Wat later:
"Zalig en Gelukkkig Nieuwjaar 1967

Moe, met mij gaat alles goed, en ik hoop van U het zelfde, want ik heb gehoord dat ge weer geschreid hebt. Dat moogt ge niet doen Moe want ik denk dan teveel aan U dat ge verdriet heeft.
Moe den 8 januari kom ik naar huis, zodus dat is in 't begin van het jaar, dat is ook nog goed hé.
Moe vele vele kussen van mij en tot volgende week.
C.M."

Het "aftelkruis", 1972



(Met dank aan en toestemming van Johny Kid Jadoulle,http://users.telenet.be/2.jagers.te.paard/index.htm

Ook dit zat bij het '' afzwaaipakketje '' samen met de doodsbrieven enz....



groeten fred

De laatste wacht, 1928-1934

Klas van 1930, 1é Sectie Strijdwagens

[Paddy]

Vive la Classe 1902



Met dank aan Jempi Verhofstadt,http://blog.seniorennet.be/jp_dendermonde02/

Waarom zijn al die soldaten zo blij dat ze afzwaaien? Als je ze achteraf vraagt wat hun beste levensjaren waren antwoorden ze bijna altijd hun legerdienst

Dat heeft een gans andere reden...


Je was er zich bewust van, dat je minstens één jaar van je leven ging verliezen.Voor meerderen hun werk zelfs of lief.Er vanaf komen kon je niet,je moest.
Maar je leerde daar anderen kennen uit alle windstreken.Makkers op wie je kon rekenen,omdat we allen in hetzelfde schuitje zaten.


En het is niet voor de klassieke lintjesdragers,maar voor onze makkers,wederzijds respect en met onze oude kentekens

Afzwaai van de klas 1951

Sommige miliciens wisten na het verzenden van hun doodsbrief hun baret even macaber te versieren.
Het sieraad van een milicien, klasse 1969, van het 14é Genie uit Arolsen:






Zulke "sieraden" vonden dikwijls, samen met afgeknipte dassen die dan weer vol hingen met kentekens, achtergelaten in de soldatencafé's van het garnizoen of het stamcafé thuis.

Dit stukje soldatenkunst gisteren cadeau gekregen
Nogmaals thx

[Paddy]

Vive la Classe, 23-11-1922

[Paddy]

Brussel, den 21 april 1920
Er is mij menigmaal op gewezen geworden dat het gedrag van talrijke militairen, op de spoorwegen en op of in de openbare plaatsen, veel te wensen overlaat.

Brussel, den 19 augustus 1938
Mijne aandacht is onlangs gevestigd geworden op de onbehoorlijke en soms ergerende houding en kleding van militairen die met onbepaald verlof naar hunne haardstede werden teruggestuurd.

[Paddy]

Vanaf 20 augustus 1927 mochten (moesten) de dienstplichtigen na hun laatste verlof burgerkleding meebrengen. Deze konden ze dragen wanneer ze met "onbepaald verlof" werden gezonden. Zij die deze kledij niet ter beschikking hadden zwaaiden af in hun militair plunje maar moesten deze binnen de 15 dagen terug bezorgen via de Rijkswachtbrigade van hun woonplaats.
Vanaf 30 november 1927 was het alleen nog nodig om na het laatste verlof van thuis een paar schoenen mee te brengen. Het afzwaaien gebeurde in militaire kledij met burgerschoenen. Het binnenbrengen van de kledij bij de Rijkswacht was nog steeds verplicht op straffe van boete.

[Paddy]

Nog een manier van aftellen

[mava105]

Vive la Classe, 23-11-1922

Foto toont de kazerne "Prins Albert" in de Kleine Karmelietenstraat in Brussel (achter het koninklijk paleis.)

[Paddy]

Bij zijn plaatsing in onbepaald verlof ging de soldaat in uniform naar huis, meestal werd de kitzak achter zich aangesleept.
De kitzak bevatte een aantal artikelen die men bij wederoproeping of mobilisatie moest meebrengen. Wanneer de soldaat op definitief verlof werd geplaatst moest men de volledige inboedel inleveren bij de dichtstbijzijnde Rijkswachtpost. De inlevering van het materiaal werd later afgeschaft wegens te omslachtig.