De "Loden" mantel voor officieren - 1939

De periode waarin de "echte" Belgische militair zich profileerde met casque Adrian en flochemuts (kwartiermuts)

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Plaats reactie
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Hallo,

Op 2 mei 1939 verschijnt er een circulaire waarin het officieren toegestaan wordt om een "loden" mantel te dragen. Helemaal achteraan deze circulaire wordt nog gemeld dat de waterdichte gabardine (regenjas) per 1 juli 1940 niet meer gedragen mag worden. Of de loden mantel daarmee de opvolger was van de regenjas is niet geweten. Misschien sneuvelde die om de uniformiteit onder de officieren niet al te veel op de proef te stellen.

Volgens Wikipedia is "loden" een stof van Tiroolse oorsprong. Het is een waterdichte, kortharige uit wol vervaardigde stof, voor het eerst geproduceerd door boeren in Oostenrijk. De stof is gemaakt van de ruwe, olieachtige wol van bergschapen en heeft een traditionele blauwgroene kleur. De naam is afgeleid van het Middelhoogduitse 'lode' of uit Oudhoogduitse 'lodo', wat 'grof doek' betekent.

Om loden te produceren, worden sterke garens tot een doek geweven. Vervolgens ondergaat deze doek een langdurig proces waarbij de stof krimpt en steeds compacter wordt. Uiteindelijk krijgt het een viltachtige textuur. Vervolgens wordt de stof meermaals geborsteld zodat ze een goede warmte-isolatie, soepelheid, winddichtheid en duurzaamheid verwerft.

(Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Loden)

De integrale circulaire kan hier geraadpleegd worden : http://www.abbl1940.be/ABBL1940files/Kl ... 1939NL.htm (met dank aan Piot1940). Deze circulaire was bestemd voor de officieren van het actieve kader. Het laat dan ook vermoeden dat dit kledingstuk niet bestemd was voor reserve-officieren (zie de aanhef van de circulaire). De enige kentekens die voorzien waren voor dit kledingstuk waren de graadaanduidingen op de kraag. Deze moesten geborduurd zijn op de kraag of op een stuk stof van dezelfde kleur die op de kraag genaaid werd.

Voorts werd de dracht van dit kledingstuk omschreven als facultatief en was het dragen ervan toegestaan buiten de dienst of bij die gelegenheden waar de uniformiteit van de kledij niet verplicht was. Hoe ver de draagwijdte van deze laatste bepaling reikte, is mij niet duidelijk. Zoals we hieronder kunnen zien, werd het immers ook gedragen tijdens oefeningen. Het is ook niet zeker of de richtlijnen strikt gevolgd werden door de kleermakers.

Loden mantel 1939 2.jpg

Op de foto (met dank aan Peter T om de foto te mogen gebruiken) zien we de nieuwe korpscommandant Kolonel Snoy Raymond S.L.I.G. (°14/10/1885), die de opvolger was van Raoul Van Overstraeten als korpscommandant bij het Regiment Artillerie van het Cavaleriekorps (A/CC). Kolonel Snoy zal de korpscommandant worden van het 19A tijdens de mobilisatie. Hij is in gesprek met een nog niet nader geïdentificeerde generaal-majoor. Het kan mijn inziens gaan om de nieuwe Commandant van de 2de Cavaleriedivisie, Generaal-majoor Briquet of om de Generaals-majoor Ninitte of De Droog. Meer info is zeker gewenst. Kolonel Snoy draagt alleszins de loden mantel. De foto is genomen tijdens een oefening van de A/CC. De vraag is dan ook wat de hoger vermelde bepaling in verband met de verplichte uniformiteit inhield.

Hieronder een loden mantel uit de verzameling (met dank aan Boris DB). Het was de mantel van een kapitein-commandant van de Jagers te Paard. De originele eigenaar heeft er werd nog een brevet van vlieger aan toegevoegd, hoewel dat niet in de circulaire toegestaan werd. Niettegenstaande het feit dat er nergens een eenheidsaanduiding op staat, noch een naam in staat, kwamen er maar twee officieren in aanmerking als eigenaar, namelijk Kapitein-commandant vlieger Verhaegen Romeo J. (2 JtP, 23/12/1887) en Kapitein-commandant vlieger Robin Louis M.O.A. (1 JtP, °01/06/1893). Kapitein-commandant Vlieger Verhaegen was op 10 mei 1940 commandant van de Vde Groep Versterking Wielrijders van het 7de Gemotoriseerd Regiment of 7Mo (Versterkings- en Opleidingscentrum Lichte Troepen). Het 7Mo dat op 1 februari 1940 te Etterbeek was opgericht, was gekazerneerd in de kazerne baron de Witte de Haelen en stod in voor de opvang en opleiding van niet-getrainde rekruten en van mobilisatie vrijgestelde reservisten van de verschillende regimenten Gidsen, Lansiers en Jagers te Paard (zie https://18daagseveldtocht.be/cavalerie/ ... -regiment/). Kapitein-commandant Vlieger Robin was in mei 1940 commandant van het 7de Eskadron Pantserwagens van het 2de Lansiers (zie https://18daagseveldtocht.be/cavalerie/ ... -lansiers/) (met dank aan eaw458). Uit een foto die op de pagina van het 7Mo staat, moet blijken dat lansiers, gidsen en jagers te paard hun kenteken behielden binnen het 7Mo (tenzij iemand het tegenbewijs kan leveren dat er een ander kenteken gedragen werd).

IMG_6190.jpg
71150196_10217374489745447_3155645590587572224_n.jpg
71596602_10217374490225459_5215079509916647424_n.jpg

Moest er nog iemand foto's hebben van officieren met dergelijke mantel, kunnen de foto's hieronder geplaatst worden. Op die manier kan het gebruik en de verspreiding ervan beter gesitueerd worden.

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Heel waarschijnlijk is de rechtse hogere officier Generaal-majoor Jean Auguste De Droog (met dank aan Guy B. voor de tips).

Generaal De Droog als kolonel 15e linie Vuurkruisers 2.jpg

Foto van De Droog als luitenant-kolonel bij het 15de Linie (bron: Gulden boek der Vuurkruisers op http://www.tenboome.webruimtehosting.ne ... jecttotaal).

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Peter T
Berichten: 114
Lid geworden op: 24 mei 2016 20:40

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Peter T »

Heel knappe loden Bram! Kapitein-commandant vlieger Verhaegen is een heel grote kanshebber.

Blijkbaar waren er toch redelijk wat verschillen. Jouw mantel heeft schouderstukken, die op de foto niet.

Ik vond nog een andere foto met Generaal-majoor Jean Auguste De Droog. De tweede officier op de inleidende foto (Kolonel Snoy ?) is hier beter te zien. De foto toont ook nog eens de enorme variatie in mantels bij onze officieren.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Dag Peter,

Bedankt voor de foto. Tenzij er verscheidene modellen in gebruik zouden geweest zijn van de loden mantel, heb ik de bal m.b.t. die mantel volledig mis geslagen. De mantel op jouw foto van de luitenant-generaal (De Droog?) is de mantel zoals die beschreven werd in het betreffende reglement. De kolonel (Kolonel Snoy?) draagt de "gabardine imperméable" die dus verboden zou geweest zijn vanaf juli 1940 ...

Kortere officierenjassen hebben al eerder bestaan. koning Albert I was er al in te bewonderen. Vraag rijst dus, welk model was dit dan reglementair gezien?

Groeten,
Bram
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

De gabardine werd beschreven in de instructie op de tenuën.

Groeten,
Bram
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Vermoedelijk is de generaal-majoor dan toch Robert Ninitte. Generaal-majoor Ninitte was Commandant van de Cavalerie van de 2de Cavaleriedivisie.

Generaal_majoor_Ninitte.jpg

Met dank aan Guy B. voor de foto.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
GuyB
Berichten: 116
Lid geworden op: 26 apr 2020 21:21

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door GuyB »

Albert I in kortere overjas.

Rechte zakken en epauletten
albert met korte capote jas.jpg
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Bedankt voor de foto, Guy.

Vraag is nu natuurlijk, werd dit model ergens in een reglement vermeld? Aangezien meerdere officieren gefotografeerd werden bij officiële gelegenheden, hetzij parades, hetzij te velde, met deze kortere mantel, kan het niet anders dan dat zulk reglement moet bestaan hebben. Vermoedelijk al voor januari 1918.

Zie ook https://www.shutterstock.com/nl/video/c ... lgium-seen (voor bewegend beeld)

en

Koning Albert met korte mantel.jpg

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
GuyB
Berichten: 116
Lid geworden op: 26 apr 2020 21:21

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door GuyB »

Bram,

Waarschijnlijk zal daar ergens wel een reglement of een nota van zijn.
Maar tot nu toe heb ik er ook nog nergens niets over gevonden, buiten de foto's.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Hallo,

De loden matel is volgens met model "raglan".

Raglan is een manier om een mouw in te zetten in kledingstukken als truien, pullovers, jassen en mantels. Het kenmerk is bij een raglan dat er een schuine naad loopt vanaf de okselholte tot de halskraag. (Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Raglan_(kleding))

Op de foto van Peter T is dit model heel duidelijk te zien bij de luitenant-generaal die de stafkaart vasthoudt. De korte modellen betreffen dan ook hoogstwaarschijnlijk geen loden mantels, hoewel de stof toch anders aandoet als de gewone mantels voor officieren ... Dat kan uiteraard aan de kleermaker gelegen hebben. Er zit geen label in de mantel, dus geen idee wie die kleermaker was.

Voorlopig lijkt het erop dat de kortere mantels ook eerder gedragen werden door hogere officieren (tenzij er alsnog foto's van lagere officieren opduiken met deze mantel. Alleszins kunnen deze foto's gedateerd worden tussen het moment dat de loden mantel werd ingevoerd in mei 1939 en het moment dat de regimenten tijdens de mobilisatie werden ontdubbeld. Op één van de foto's uit de reeks staat duidelijk A/CC op een Latil, terwijl dat in mei 1940 vervangen was door 17A, 18A, 19A of 34A.

Kolonel Snoy was voordien ook actief bij het 14A tot hij Raoul Van Overstraeten als korpscommandant opvolgde bij de A/CC.

Groeten,
Bram
mava105
Berichten: 338
Lid geworden op: 29 sep 2011 10:55
Locatie: Leuven

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door mava105 »

Was de kapootjas, die wij nog ontvingen in 1966 (en nooit droegen) ook van deze stof?
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Hallo,

Onderstaande foto werd genomen tijdens de begrafenis van Luitenant (res) Jules BALLANT (°08/10/1909) van het 3de Grenadiers die stierf op 31 maart 1942 in het hospitaal van Kamp Neubrandenburg (Mecklenburg-Strelitz), terwijl hij in krijgsgevangenschap vertoefde in Oflag II E. Op de achtergrond rechts staat Lt Jules BARBASON (3de Genie) die korte tijd later er eveneens zal sterven op 3 mei 1942.

De rechtse officier, kapitein-commandant, draagt een loden mantel. Ze werden dus zelfs in krijgsgevangenschap gedragen. De officier draagt zelfs beenwindsels, wat niet gebruikelijk was bij Belgische militairen in 1940-1945.

Jules Ballant.jpg

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

En ook Leopold III met kortere mantel (bron: ABBL1940.be)

A7E1B965-F6D0-4B8A-974A-BA95C23094EA.png

Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Peter T
Berichten: 114
Lid geworden op: 24 mei 2016 20:40

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Peter T »

Vond nog een foto van de loden mantel, Lt. Paris, 2 Lanciers naast zijn T13.

Peter

Paris6.jpg
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Dag Peter,

Mooie duidelijke foto van de mantel. Hoewel zeer laat ingevoerd, is zulke mantel blijkbaar toch wel wat gedragen geweest. Schijnbaar ook te velde, hoewel dit niet de bedoeling was als ik het reglement goed begrijp.

Me dunkt wel een vergeten uniformstuk bij de verzamelaar. Ik ben het alleszins nog nooit tegen gekomen in de verzamelingen die ik al bezocht heb.

Groeten,
Bram
Peter T
Berichten: 114
Lid geworden op: 24 mei 2016 20:40

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Peter T »

Ik ook niet Bram, heb er nooit een in het echt gezien.

Peter
Peter T
Berichten: 114
Lid geworden op: 24 mei 2016 20:40

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Peter T »

Ik vond nog een foto van de loden mantel. Deze foto heeft het voordeel exact gedateerd en gelokaliseerd te zijn: 1ste Gidsen te Forrières op 11 november 1939, bij het begin van het alarm.

Er zijn nog wel enkele andere interessante zaken te zien op deze opname. Die motorbrillen, heeft iemand dat type al gezien? Beenwindsels waren vrij veel voortkomend bij de Gidsen. Interessant is ook de jas van de Cdt. de Pret, die heeft reeds van die platte, afgeronde zakken (zonder de klassieke flappen). Dit type was dus zeker al tijdens de mobilisatie in gebruik. Heel bijzonder is ook de overal van de derde officier. Ik vermoed een privé aankoop/aanmaak in een soort impermeabele stof, maar toch gebruikt tijdens een alarm.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Dag

Weerom goed opgemerkt wat de loden mantel betreft.

De stofbril ik kwestie was ook populair bij onze piloten. Het moet dus wel in voldoende aantallen beschikbaar geweest zijn.

De kapitein draagt ook een riem die minder gebruikelijk was voor officieren. Enig idee op welk model het ging?

Ik had de beenwindsels ook al gezien in krijgsgevangenschap en heb er gevonden in de nalatenschap van een artillerie-officier die in krijgsgevangenschap gezeten heeft. Dacht evenwel dat ze niet voordien gedragen werden. Hier en daar werden ze dus gedoogd?

Groeten,
Bram
Gebruikersavatar
piot1940
Berichten: 1024
Lid geworden op: 29 mei 2011 16:02
Contacteer:

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door piot1940 »

Die riem voor officieren is mogelijks een Britse uit de eerste wereldoorlog daterende Sam Browne met dubbele schouderriem. De Britse officieren hadden in WO1 nogal wat materiaal mee te dragen, vandaar dat er een model ontwikkeld werd met dubbels kruis- of schouderriem.
Peter T
Berichten: 114
Lid geworden op: 24 mei 2016 20:40

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Peter T »

Ik denk dat Jean gelijk heeft, hier nog twee foto's met die riem.
PT
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Dag Peter,

Het lijkt erop dat de schouderriem van de Sam Browne recht over de schouder gedragen wordt, tenzij het een ander model van schouderriem betreft. De gelijkenis met de schouderriem die wel diagonaal gedragen wordt door zijn collega is echter treffend.

De metalen D-ringen vastgehecht aan een lederen lus op deze riem uit de verzameling lijken identiek :
Riem interbellum1.jpg
Groeten,
Bram
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Peter T
Berichten: 114
Lid geworden op: 24 mei 2016 20:40

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Peter T »

Zou kunnen Bram, maar het achterzicht lijkt toch echt zeer sterk op een Britse WW I officier.

Peter
Bram1940
Beheerder
Berichten: 2266
Lid geworden op: 29 mei 2011 13:25

Re: De "Loden" mantel voor officieren - 1939

Bericht door Bram1940 »

Peter,

De achterkant had ik nog niet gezien, mijn fout. Een beeld zegt vaak meer dan 1000 woorden.

Bedankt en groeten,
Bram
Plaats reactie

Terug naar “1915-1940, de “echte” Belgische Piot - le "vrai" Piot belge”