ABBL Veldflessen
Geplaatst: 08 feb 2018 22:29
Geachte heren (en wellicht ook enkele dames),
we gaan verder met een ander bescheiden maar onmisbaar uitrustingsstuk: de veldfles. Drinkwater bij de hand hebben was al van in de Oudheid levensnoodzakelijk voor soldaten, maar in de loopgraven van 1914-'18 werd de veldfles pas écht belangrijk. Omdat het oppervlaktewater vervuild was door lijken, uitwerpselen en chemicaliën zagen veel frontsoldaten van beide kanten zich genoodzaakt om elk twee veldflessen mee te dragen in de loopgraven. De waterschaarste was zo groot dat zelfs mineraalwater werd aangesleept om het waterrantsoen aan te vullen. Toen ik tijdens mijn legerdienst op het schietveld van Suippes was, zag ik daar hopen schroot en scherven van bierflessen, limonadeflessen maar ook mineraalwaterkruiken (genre jeneverkruiken) uit de periode 1914-'18. Bleek dat de Duitsers hun troepen ook water van Apollinaris leverden, niet als luxueuze traktatie voor officieren, maar als gewoon als drinkwater voor de Frontschweine. In het Belgisch leger moet dat in die tijd ongeveer hetzelfde geweest zijn, vermoed ik zo.
Na 1918 werd de mogelijkheid om twee veldflessen mee te dragen zelfs officieel voorzien in het ABBL, daar de 'nieuwe' broodzakken twee lussen kregen (de tweede lus is NIET, zoals men vaak verkeerdelijk denkt voor de beschuitendoos, maar gewoon voor een tweede veldfles). Hoewel er in 1940 geen loopgravenoorlog plaatsvond met vervuilde plassen en poelen was het weer in die meidagen zo warm en droog dat drinkwater ook een serieus probleem moet geweest zijn. Op foto's ziet men duidelijk dat het pas rond de 28e mei is beginnen te regenen, voor de rest van de veldtocht was er hoogzomerweer. In meer dan één getuigenis las ik dat veel piotten gewoon omvielen door een warmteslag, te wijten aan hun absurd warme kledij (overjas verplicht bij 30 graden!) maar ook door gebrek aan proper drinkwater. Gelukkig was daar de plaatselijke (eigen) bevolking die hielp waar mogelijk.
Nu mogen ABBL-veldflessen dan wel bescheiden uitrustingsstukken zijn, vandaag zijn ze erg moeilijk te vinden in goede staat. Verzamelaars merken geregeld op dat het vilt van de veldflesovertrekken wel erg sterk in de smaak valt bij motten. De reden hiervoor ken ik niet. Feit is wel dat een intacte veldfleshoes erg zeldzaam is geworden. Ik heb zelf erg lang moeten zoeken naar dit bescheiden groepje. Ook de reglementaire riempjes rond de flessenhals zijn vaak een probleem, want vermist en vandaag moeilijk los te vinden. Jaren geleden zag ik op de beurs van Antwerpen (op de kaaien) een verkoper met een bananendoos vol van deze riempjes. Toen verzamelde ik nog geen ABBL, spijtig... Overzichtje. Onderaan links twee officierenveldflessen (privé-aankoop), bovenaan één enkele infanterieveldfles en rechts twee veldflessen voor bereden troepen. Dit is een beetje een twijfelgeval. Hoewel in alle opzichten reglementair voor een officier, menen veel verzamelaars dat dit een naoorlogs model zou zijn (voor Scouts e.d.). Het leer van de sluitriempjes doet vreemd aan, maar de beker heeft een militaire uitstraling. Wie weet meer? Deze officierenveldfles is zeker van voor 1940. Betrekkelijk goede kwaliteit, doet een beetje 'Duits' aan... Ik heb deze veldfles gekocht op een beurs in Duitsland. De verkoper zei dat het 'DRK' was (Deutsches Rotes Kreuz), wist hij veel... Een ouder model voor bereden troepen. De vroegere uitvoering heeft een bolle onderkant. Het latere model voor bereden troepen, met een vlakke onderkant. Riempjes zijn gedeeltelijk in 'Mills'-webbing. Hoewel deze veldfles door de motten is aangetast, is het eigenlijk mijn favoriet. Mijn enige infanterie-veldfles. Deze heeft tenminste geen mottenschade.
Commentaar en aanvullingen meer dan welkom!
Nelis
we gaan verder met een ander bescheiden maar onmisbaar uitrustingsstuk: de veldfles. Drinkwater bij de hand hebben was al van in de Oudheid levensnoodzakelijk voor soldaten, maar in de loopgraven van 1914-'18 werd de veldfles pas écht belangrijk. Omdat het oppervlaktewater vervuild was door lijken, uitwerpselen en chemicaliën zagen veel frontsoldaten van beide kanten zich genoodzaakt om elk twee veldflessen mee te dragen in de loopgraven. De waterschaarste was zo groot dat zelfs mineraalwater werd aangesleept om het waterrantsoen aan te vullen. Toen ik tijdens mijn legerdienst op het schietveld van Suippes was, zag ik daar hopen schroot en scherven van bierflessen, limonadeflessen maar ook mineraalwaterkruiken (genre jeneverkruiken) uit de periode 1914-'18. Bleek dat de Duitsers hun troepen ook water van Apollinaris leverden, niet als luxueuze traktatie voor officieren, maar als gewoon als drinkwater voor de Frontschweine. In het Belgisch leger moet dat in die tijd ongeveer hetzelfde geweest zijn, vermoed ik zo.
Na 1918 werd de mogelijkheid om twee veldflessen mee te dragen zelfs officieel voorzien in het ABBL, daar de 'nieuwe' broodzakken twee lussen kregen (de tweede lus is NIET, zoals men vaak verkeerdelijk denkt voor de beschuitendoos, maar gewoon voor een tweede veldfles). Hoewel er in 1940 geen loopgravenoorlog plaatsvond met vervuilde plassen en poelen was het weer in die meidagen zo warm en droog dat drinkwater ook een serieus probleem moet geweest zijn. Op foto's ziet men duidelijk dat het pas rond de 28e mei is beginnen te regenen, voor de rest van de veldtocht was er hoogzomerweer. In meer dan één getuigenis las ik dat veel piotten gewoon omvielen door een warmteslag, te wijten aan hun absurd warme kledij (overjas verplicht bij 30 graden!) maar ook door gebrek aan proper drinkwater. Gelukkig was daar de plaatselijke (eigen) bevolking die hielp waar mogelijk.
Nu mogen ABBL-veldflessen dan wel bescheiden uitrustingsstukken zijn, vandaag zijn ze erg moeilijk te vinden in goede staat. Verzamelaars merken geregeld op dat het vilt van de veldflesovertrekken wel erg sterk in de smaak valt bij motten. De reden hiervoor ken ik niet. Feit is wel dat een intacte veldfleshoes erg zeldzaam is geworden. Ik heb zelf erg lang moeten zoeken naar dit bescheiden groepje. Ook de reglementaire riempjes rond de flessenhals zijn vaak een probleem, want vermist en vandaag moeilijk los te vinden. Jaren geleden zag ik op de beurs van Antwerpen (op de kaaien) een verkoper met een bananendoos vol van deze riempjes. Toen verzamelde ik nog geen ABBL, spijtig... Overzichtje. Onderaan links twee officierenveldflessen (privé-aankoop), bovenaan één enkele infanterieveldfles en rechts twee veldflessen voor bereden troepen. Dit is een beetje een twijfelgeval. Hoewel in alle opzichten reglementair voor een officier, menen veel verzamelaars dat dit een naoorlogs model zou zijn (voor Scouts e.d.). Het leer van de sluitriempjes doet vreemd aan, maar de beker heeft een militaire uitstraling. Wie weet meer? Deze officierenveldfles is zeker van voor 1940. Betrekkelijk goede kwaliteit, doet een beetje 'Duits' aan... Ik heb deze veldfles gekocht op een beurs in Duitsland. De verkoper zei dat het 'DRK' was (Deutsches Rotes Kreuz), wist hij veel... Een ouder model voor bereden troepen. De vroegere uitvoering heeft een bolle onderkant. Het latere model voor bereden troepen, met een vlakke onderkant. Riempjes zijn gedeeltelijk in 'Mills'-webbing. Hoewel deze veldfles door de motten is aangetast, is het eigenlijk mijn favoriet. Mijn enige infanterie-veldfles. Deze heeft tenminste geen mottenschade.
Commentaar en aanvullingen meer dan welkom!
Nelis