De eerste mobilisatiemaand in Het Algemeen Dagblad

Het Belgische leger tijdens de 18-daagse veldtocht.

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Gebruikersavatar
eaw458
Berichten: 1040
Lid geworden op: 30 mei 2011 08:14
Locatie: Zonhoven
Contacteer:

De eerste mobilisatiemaand in Het Algemeen Dagblad

Bericht door eaw458 »

Dit is een korte bloemlezing uit de krant "Het Algemeen Dagblad" van de eerste mobilisatiemaand van 26 aug 1939 tot 25 sep 1939. De grote militaire en politieke gebeurtenissen kennen we wel, en ik heb er alleen de kleine fait-divers uitgehaald die het dagelijks leven en de mobilisatie aanbelangen:

Wat ik wel eens zou willen zien, is een draagbaar altaar voor onze aalmoezeniers te velde ;) Zie 1 september...

En heeft dat "Weekblad van de Soldaat" ook bestaan? Ik ken alleen De Pinnekensdraad - was dat een officiële uitgave?

Walter

--------------------

27 augustus 1939
Er worden geen vrijstellingen of uitstel van opeisingen van voertuigen en goederen meer verleend .
Vreemdelingen die naar ons land wensen te reizen, kunnen geen visum meer krijgen.
Abnormaal grote aankopen door consumenten en winkeliers worden verboden.
Militairen met onbepaald verlof die naar het buitenland willen reizen, moeten zich eerst bij de plaatselijke Rijkswacht aanmelden met hun zakboekje.
Het leger start met het opvorderen van vrachtauto’s, personenwagens, motorfietsen, fietsen en paarden.
Het Ministerie van Landsverdediging kan gronden nodig voor het aanleggen van veldversterkingen in huur nemen voor de duur van 1 jaar zonder toestemming van de eigenaar. De eigenaars zullen ten minste vier dagen op voorhand op de hoogte gesteld worden.
De Territoriale Wacht voor de Luchtafweer wordt opgericht.

28 augustus 1939
De "Algemene Dienst voor Bloedtransfusie" wordt opegricht door het Rode Kruis.
Op briefwisseling met gemobiliseerde soldaten moet geen postzegel meer.

30 augustus 1939
Studenten met verlof worden aangemaand om zich op het gemeentebestuur aan te dienen om de boeren te gaan helpen met hen inhalen van de oogst.
Het Ministerie van Volksgezondheid richt twee commissies op: één voor de hulpverlening aan mogelijke krijgsgevangenen en één voor een inlichtingendienst voor vermiste personen.
Alle reizigerstreinen op de groene pagina’s van het spoorboekje worden tot nader order afgeschaft. De ferry’s naar Dover worden stilgelegd.

31 augustus 1939
De NMBS schaft zijn toeristische busritten af.
Miliciens van de klas 39 die door de mobilisatie niet zullen kunnen afzwaaien, krijgen een maandelijkse vergoeding van 500 frank vanaf de laatste dag van hun diensttijd.
Het Ministerie van Openbare Werken laat weten dat militaire colonnes zich ’s nachts mogen verplaatsen zonder verlichting
Duitse koopvaardijschepen mogen opnieuw de haven van Antwerpen aanlopen.

1 september 1939
Het “Werk van het Pakje van de Soldaat” start zijn activiteiten. Elke soldaat zal een eerste standaardpakje ontvangen met daarin 5 pakjes sigaretten of 100 gram roltabak, 1 stuk zeep, 5 repen chocolade en 1 pot confituur. De bevolking wordt gevraagd om geld te storen op de postchequerekening van het Werk.
Het “Nationaal Werk van Zedelijke Voorbereiding tot de Legerdienst” kondigt aan dat gemobiliseerde priesters gratis een draagbaar altaar zullen ontvangen door het vieren van de mis in hun kantonnementen. Priesters en kloostergemeenschappen worden gevraagd om misbenodigdheden zoals kelken en kruisbeelden op te sturen naar hun kantoren te Brussel.
De meeste gemeentebesturen starten met de verkoop van gasmaskers. Een gasmasker kost om en bij de 50 Frank.

2 september 1939
Het Rode Kruis vraagt alle gediplomeerde verpleegsters die niet in de zorgsector werkzaam zijn om zich aan te melden bij het nationaal bestuur.
De NMBS verlaagt het tarief voor pakjes per spoor verstuurd naar gemobiliseerde militairen.

3 september 1939
Landbouwers mogen nu ook de hulp invragen van werklozen voor het inhalen van de oogst. Dit kan via de Nationale Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Werkloosheid.
Het Departement voor Steun en Ravitaillering voor de Burgerlijke Bevolking wordt opgericht. Er worden plannen gemaakt voor het invoeren van de rantsoenering.

4 september 1939
Het NIR zendt vanaf nu bijkomende nieuwsberichten uit. Het radionieuws is nu te beluisteren om 07u25, 08u25m 12u05, 13u00, 17u15, 19u15, 19u30, 22u00 en 23u00. Op zaterdag en zondag zal de zender tot 24u00 in de ether blijven.
De vissersvaartuigen wordt gevraagd om hun zendapparatuur aan boord niet te gebruiken vanuit Franse of Britse territoriale wateren, omdat deze dan in beslag kan worden genomen.
Alle vreemdelingen die wonen in ons land, met uitzondering van Nederlanders en Luxemburgers, moeten een paspoort met visum hebben bij een tijdelijke terugkeer naar het buitenland.

5 september 1939
De treinverbindingen met Frankrijk worden onderbroken aan de grens, met uitzondering van de trein naar Parijs.
Het Ministerie van Economische Zaken verscherpt de sancties bij overdreven prijsstijgingen na aanhoudende klachten sinds de afkondiging van de mobilisatie.
De Congoboten zullen niet langer een vaste dienstregeling aanhouden, maar afvaren als de omstandigheden het toelaten.

7 september 1939
De bevolking wordt er aan herinnerd dat officiële opeisingsbons gedrukte en genummerde formulieren zijn, nadat een aantal diefstallen gemeld werden door personen in vals officiersuniform met handgeschreven opeisingsbevelen.
De “Maatschappelijke Dienst ten voordele van de Militairen en hun Gezinnen” wordt opgericht als liefdadigheidswerk voor behoeftige families van gemobiliseerden.
De Ijzertoren in Diksmuide wordt gesloten om de militaire veiligheid in het Frans-Belgische grensgebied te helpen waarborgen.

8 september 1939
Het leger laat weten dat pakjes voor de gemobiliseerde militairen geen bederfbare goederen mogen bevatten omdat de bestelling via het centraal depot te Brussel verloopt en tot een week kan duren.
Het NIR zal bij het overvliegen van het grondgebied door vijandelijke vliegtuigen een gepast radiobericht uitzenden. Dit radiobericht zal echter niet als luchtalarm fungeren.

9 september 1939
Er wordt de landbouwers op gewezen dat de berichten dat de aardappelen uitgedaan moeten worden tegen uiterlijk 20 september, vals zijn.
Cafés en restaurants mogen hun normale openingsuren hervatten.
De burgers wordt gevraagd om geen benzine te verspillen en een zuinige rijstijl te hanteren.
Sabena herstart de dagelijkse vlucht van Brussel naar Engeland.
Personen met een handicap kunnen ontheffing van de opeising van hun fiets verkrijgen.

10 september 1940
Het leger mag nu ook autovoertuigen ter herstelling aanbieden bij privé-garages ter overhandiging van een opeisingsbevel voor de werkuren en wisselstukken.
Het zomeruur dat op 8 oktober zou aflopen, wordt tot nader order verlengd.
De militievergoeding wordt ingevoerd voor gezinnen waar de gemobiliseerde militair de enige kostwinner is. De vergoeding bedraagt 8 Frank per dag voor de echtgenote, en 3 Frank 50 voor elk kind.
De verkoop van “schunnige publicaties” in de nabijheid van militaire kantonnementen wordt verboden.

11 september 1939
Het leger bestudeert de mogelijkheid om verloven toe te kennen aan de gemobiliseerde militairen.

12 september 1939
De bevolking wordt gevraagd om geen informatie op te nemen in briefwisseling met gemobiliseerde militairen die zou toelaten om de eenheid te identificeren.
De uitvoer van graan wordt verboden.

13 september 1939
De openingsuren van de cafés worden terug beperkt tot 12u00 tot 14u30 en 17u00 tot 21u00.
Militairen met verlof kunnen gratis reizen met het openbaar vervoer.
Koe- en paardenstallen die gemobiliseerde militairen huisvesten zullen worden ontruimd om toe te laten de beesten binnen te brengen voor de winter.
Landbouwers kunnen opgevorder paarden ontlenen bij het leger.

14 september 1939
Het treinverkeer met Duitsland verloopt beperkt. De nachttrein naar Keulen en het goederenverkeer zijn nog wel mogelijk.
Gehuwde vrouwen die werkloos zijn kunnen nu wel een uitkering bekomen als de echtgenoot gemobiliseerd is.
De geruchten dat wit brood verboden zal worden, worden ontkend door het Ministerie van Bevoorrading.

15 september 1939
De scholen zullen later dan voorzien heropenen op 18 september 1939.
De eerste zeemijnen worden opgemerkt voor onze kust.

16 september 1939
De ferry’s naar Folkstone worden hervat. Er zal één dagelijkse dienst ingelegd worden.

17 september 1939
Suiker en zout worden schaars in de winkels.

18 september 1939
Het leger laat weten dat wie vanaf deze datum gemobiliseerd wordt, één deken dient mee te brengen door het tekort aan beddengoed.

20 september 1939
De Belgen in Luxemburg wordt aangeraden om het land te verlaten.
De werklozen kunnen opgevorderd worden voor het uitvoeren van werken voor de passieve verdediging.
Om aan de problemen met zich vervelende gemobiliseerde militairen te verhelpen, wordt tot de oprichting van het “Werk der Vrijen Tijd van den Soldaat” overgegaan. Dit werk zal negen afdelingen omvatten:
1. Boekerij en onderwijs
2. Toneel, muziek en dans
3. Bioscoop
4. Sport en Spel
5. Tehuis voor soldaten
6. Radio’s, grammofoons en aanverwante collectieve geschenken
7. Propaganda en financieën
8. Weekblad van de soldaat
9. Pakket van de soldaat
Elke afdeling wordt geleid door een officier van de Generale Staf en een vertegenwoordiger van het Ministerie van Landsverdediging
De regering vraagt de bevolking om alle nutteloze autoverplaatsingen te vermijden.
Er is nu ook bruine zeep tekort in de winkels.

21 september 1939
Het “Werk der Vrijen Tijd van den Soldaat” zal als het “Werk Elizabeth” aangeduid worden.
Gemobiliseerde militairen met verlof mogen zich niet in uniform naar Frankrijk begeven.
Er zijn nu 27.000 van de 60.000 in ons land ingeschreven vrachtwagens opgevorderd door het leger.

23 september 1939
Om de uitvoer van hout te beperken, wordt het douanetarief sterk verhoogd.
Het Ministerie van Financiën laat weten dat men geen fietsplaat voor 1940 moet kopen voor door het leger opgevorderde rijwielen.

24 september 1940
Het leger laat weten dat gemobiliseerde soldaten steeds voldoende voedsel ontvangen en dagelijks recht hebben op 450 gram vlees, 750 gram brood, 25 gram koffie en 5 gram chicorei, 40 gram vet, 25 gram rijst, bonen of erwten, 20 gram zout, 30 gram suiker en een kwart gram peper.
Alle huisbazen die een kamer aan vreemdelingen verhuren dienen dit op de gemeente te melden.
Het leger ontkent dat de dijken van het Albertkanaal doorbroken werden om delen van Antwerpen en Limburg onder water te zetten.

25 september 1939
De post laat weten dat er dagelijks 400.000 brieven ontvangen worden voor gemobiliseerde soldaten en de bestelling dan ook vertraging oploopt.
De achttiendaagse veldtocht, regiment per regiment: http://18daagseveldtocht.be/
Plaats reactie

Terug naar “Mei 1940 - Mai 1940”