"politietroepen"

Het Belgische leger tijdens de 18-daagse veldtocht.

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Plaats reactie
provostsergeant
Berichten: 29
Lid geworden op: 27 jan 2012 10:44

"politietroepen"

Bericht door provostsergeant »

Voor 1943 had het leger geen MP zoals we die thans kennen. Politietaken binnen het leger werden uitgeoefend door hiervoor aangeduide detachementen (wachten, patrouilles, verkeersregelaars) en door de Rijkswacht die hiervoor bij mobilisatie het Provoostschap oprichtte.
Nochtans werden er in de verschillende fasen van de mobilisatie ook militairen aangeduid voor politiefuncties. Ik denk hierbij aan:
1. De politiecompagnies van de Territoriale Bataljons. Waarschijnlijk was het de bedoeling hen vooral in te zetten voor perimeterbezetting en ordehandhaving ter ondersteuning van de politiediensten in gebieden zwaar getroffen door bombardementen. Of daar in de praktijk veel van terecht gekomen is, valt te betwijfelen gezien dit fase E-eenheden waren en ze dus inderhaast samengesteld werden in de chaos van 10-12 mei.
2. Het personeel belast met de verkeersregeling, in het bijzonder de verkeersposten van de Wegregelingscommissies en de jalonneurs van sommige gemotoriseerde korpsen.
3. De Aanvullende Machten van de Rijkswacht, ter vervanging van de gendarmen van de brigades ingedeeld bij het Provoostschap, in het bijzonder toegevoegd aan de Toezichts- en Inlichtingedienst der Grenzen.
Heeft iemand van jullie documentatie over de kentekens van deze "politietroepen" ? Ik veronderstel dat het in eerste instantie gaat om armbanden die de functie aanduiden en waaraan de drager zijn bijzonder gezag tegenover andere militairen en burgers ontleende. In het reglement der kentekens van 1939 vind ik hier niet meteen iets van terug.
Gebruikersavatar
eaw458
Berichten: 1040
Lid geworden op: 30 mei 2011 08:14
Locatie: Zonhoven
Contacteer:

Re: "politietroepen"

Bericht door eaw458 »

provostsergeant schreef:Voor 1943 had het leger geen MP zoals we die thans kennen. Politietaken binnen het leger werden uitgeoefend door hiervoor aangeduide detachementen (wachten, patrouilles, verkeersregelaars) en door de Rijkswacht die hiervoor bij mobilisatie het Provoostschap oprichtte.
Nochtans werden er in de verschillende fasen van de mobilisatie ook militairen aangeduid voor politiefuncties. Ik denk hierbij aan:
1. De politiecompagnies van de Territoriale Bataljons. Waarschijnlijk was het de bedoeling hen vooral in te zetten voor perimeterbezetting en ordehandhaving ter ondersteuning van de politiediensten in gebieden zwaar getroffen door bombardementen. Of daar in de praktijk veel van terecht gekomen is, valt te betwijfelen gezien dit fase E-eenheden waren en ze dus inderhaast samengesteld werden in de chaos van 10-12 mei.
2. Het personeel belast met de verkeersregeling, in het bijzonder de verkeersposten van de Wegregelingscommissies en de jalonneurs van sommige gemotoriseerde korpsen.
3. De Aanvullende Machten van de Rijkswacht, ter vervanging van de gendarmen van de brigades ingedeeld bij het Provoostschap, in het bijzonder toegevoegd aan de Toezichts- en Inlichtingedienst der Grenzen.
Heeft iemand van jullie documentatie over de kentekens van deze "politietroepen" ? Ik veronderstel dat het in eerste instantie gaat om armbanden die de functie aanduiden en waaraan de drager zijn bijzonder gezag tegenover andere militairen en burgers ontleende. In het reglement der kentekens van 1939 vind ik hier niet meteen iets van terug.
1. Zonder uitsluiting te kunnen geven en een reglement aan te halen, lijkt het me dat de Ter Bon gewoon gemobiliseerd werden in hun uniform van hun laatste affectatie voor hun aanheching bij een wervingsbureeel als overtollige reservist. Het overzicht van de mobilisatie en de tocht naar de Westhoek dat Jean Jamart in zijn boek 'L'Armée belge de France de 1940' geeft, duidt er ook op dat geen enkel van de Ter Bon ook effectief is ingezet bij bombardementen. Wat ik daarna ook las over het 5 Ter Bon van Brussel, vermeldt alleszins geen compagnie met specifieke politietaken.
2. Heb zelf nog niets gelezen ivm kentekens voor Jalonneurs.
3. De enige foto die ik zelf heb van de aanvullende gendarmerie komt uit een paper van Kol Bikar over Vaste Post 5 te Kuechelscheid. De aanvullende gendarmen lijken me er kenteken- en armbandloos op te staan:

http://18daagseveldtocht.wikispaces.com ... Rijkswacht

Elders heb ik wel al geleerd dat er een armband voor de aanvullende gendarmen voorzien was.

Wat weet je zelf trouwens over de samenstelling van de provoostdiensten van de divisies en korpsen? Ik ken alleen de slagorde zoals gedocumenteerd in het reglement op de samenstelling van het leger in oorlogstijd en de namen van de detachementscommandanten.

En hoe zag de Grootprovoostdienst (http://18daagseveldtocht.wikispaces.com ... oostdienst) er precies uit? Hiervan weet ik alleen dat er een Detachement Politie en Bewaking Gevangenen en een Detachement Surveillance was, maar verder weet ik niks....

Hartelijk dank,

Walter
De achttiendaagse veldtocht, regiment per regiment: http://18daagseveldtocht.be/
provostsergeant
Berichten: 29
Lid geworden op: 27 jan 2012 10:44

Re: "politietroepen"

Bericht door provostsergeant »

Beste Walter,

Ik ben het met je eens dat de Bon Ter nooit de kans gekregen hebben om zich te ontwikkelen tot wat ze bedoeld waren en dat er dus weinig van terug te vinden is. Het boek van Jamart is inderdaad een erg waardevolle en zorgvuldige bron.
Wat het Provoostschap betreft, moet ik je ontgoochelen. Verder dan de organieke tabellen die de verdeling in gradengroepen en het voorziene aantal paarden en vtg bepalen, ben ik ook nog niet geraakt. Daar staat de samenstrelling van het Pro LK vreemd genoeg niet ingevuld. De opdrachten worden uiteengezet in het reglement op de provoostdienst van 1928. Over hoe het er in werkelijkheid aan toe ging in deze eenheden, heb ik nog geen bronnen gevonden, nog schriftelijk, nog fotografisch.

Groeten

Dirk
provostsergeant
Berichten: 29
Lid geworden op: 27 jan 2012 10:44

Re: "politietroepen"

Bericht door provostsergeant »

Voor alle duidelijkheid, Walter, de tabellen zijn te vinden op abbl1940 onder reglementen.
Troyka
Berichten: 194
Lid geworden op: 05 jun 2011 13:55

Re: "politietroepen"

Bericht door Troyka »

Vermoed dat de MP's zoals we die nu kennen afstammen van de 'Britse periode'? Mijn grootvader was 'provoost'/MP bij de RAF en daarna ABL 1945-1946.
provostsergeant
Berichten: 29
Lid geworden op: 27 jan 2012 10:44

Re: "politietroepen"

Bericht door provostsergeant »

Dat is heel juist, Troyka. Bij de 1e Groepering in Groot-Brittannië werd in 1943 een "Provost Section" opgericht van 17 MP's. Na de bevrijding kwamen er Belgische MP-compagnies onder Brits bevel voor de politiedienst en verkeerscontrole van de verbindingslijnen van de 21e legergroep. Ook kreeg elke nieuw opgerichte infanteriebrigade een MP-peloton. In 1946 ontstonden hieruit de MP-Compagnies van de Landmacht. De typische rode petovertrek is een traditioneel kenteken uit die periode.
Bij de Luchtmacht was de ontwikkeling gelijkaardig. Na de bevrijding rekruteerde men personeel om bewakings- en politietaken te vervullen voor de geallieerde luchtmachten. De 1s Belgian Auxiliairy Air Police Service werd toegevoegd aan de US 9th Air Force en de 2nd BAAPS aan de Britse 2nd Tactical Air Force. De meeste detachementen werden op basissen in Duitsland gelegerd. In 1946 ontstond hieruit de Politie en Wacht van het Vliegwezen dat de bewakings- en politiedetachementen leverde voor de nieuwe Luchtmacht. Mogelijk is dat het traject dat je opa volgde.
Volledigheidshalve vermeld ik even de Belgische Sectie van de Royal Navy, waarbij de ordehandhaving in de havens toevertrouwd werd aan een occasionele Naval Patrol. In de Zeemacht werd hiervoor een vast detachement opgericht dat in 1951 de compagnie Naval Police werd.
De term Provost is een beetje verwarrend in die periode. Bij de Britse strijdkrachten werd hij gebruik om alle politiediensten binnen de strijdkrachten aan te duiden. In België duidde hij op eenheden van de Rijkswacht die aan het gemobiliseerde leger of aan troepen in het buitenland toegevoegd werden om de militaire politiedienst te verzekeren. Het voornaamste verschil is dat onder ons rechtssysteem de MP geen bevoegdheden van gerechtelijke politie had/heeft. De Gendarmerie uiteraard wel. Vandaar dat na de oorlog de term Provoost/Prévôté enkel nog gebruikt werd om die Rijkswachters bij het leger aan te duiden. Om het wat moeilijker te maken: de gendarmen van het Provoostschap bij de Belgische Strijdkrachten in het Verenigd Koninkrijk (1940-45) kregen armbanden met MP, anders konden de Britten er weer niet aan uit...
Groeten

Dirk
Troyka
Berichten: 194
Lid geworden op: 05 jun 2011 13:55

Re: "politietroepen"

Bericht door Troyka »

Mijn grootvader zat bij RAF Police in Wrinlisle (1945), alsook RAF Bottisham. Heb bij iemand nagevraagd die zich op de geschiedenis v/d RAF MP's heeft gestort en die weet niet waar noch wat Wrinlisle is. In '47 zat ie in Bevekom. Zegt U dat soms iets?
provostsergeant
Berichten: 29
Lid geworden op: 27 jan 2012 10:44

Re: "politietroepen"

Bericht door provostsergeant »

Ik denk dat het traject van je grootvader een beetje atypisch is. Voor zover ik weet, werden de eerste Belgische luchtmachtpolitiemannen in België opgeleid door instructeurs van de RAF Police School en de detachementen werden gelegerd in België, Nederland, Frankrijk, Duitsland en Denemarken. Ik heb geen weet van Belgische detachementen in het Verenigd Koninkrijk. Mogelijk was hij dus als individu in Britse dienst en niet als lid van de BAAPS. In de herfst van 1946 vormden de tijdens de oorlog in G-B opgerichte 349e en 350e smaldelen de eerste Belgische jachtwing in Bevekom. Tot de steuneenheden behoorde zoals op elke basis een detachement Politie en Wacht van het Vliegwezen, bekend onder de Franse afkorting "P G Avi". Die politiedetachementen zagen er trouwens zeer Brits uit in hun Britse uniform met witte webbing, petovertrek en zwart-rood-zwarte armband met P. Zoals onze Vliegveldpolitie vandaag nog in ceremonieel tenue.
Als je het mysterie van de Britse tijd van je opa wil ophelderen, kan je misschien contact zoeken met Stephen R. Davies, die enkele zeer mooie boeken schreef over de RAF Police. Heeft ook een site, geloof ik.
Om efkes terug te keren naar mei '40, want daar was ik eigenlijk begonnen. De Militaire Luchtvaart maakte toen deel uit van het (land)leger en had toen geen eigen politie. Bewakingsopdrachten werden grotendeels uitgevoerd door detachementen van het Regiment Luchtvaarthulptroepen (oudere reservisten, al dan niet afkomstig uit de M.L.). Als het de spuigaten uitliep, haalde men er de Rijkswacht bij, die gerechtelijke politiebevoegdheid had.

Groeten

Dirk
Gebruikersavatar
eaw458
Berichten: 1040
Lid geworden op: 30 mei 2011 08:14
Locatie: Zonhoven
Contacteer:

Re: "politietroepen"

Bericht door eaw458 »

Hallo Dirk en Co,

Ik zet er hier even twee pagina's bij uit mijn recente aanwinst "De dienst der gerechterlijke en bestuurlijke politie bij vragen en antwoorden ten gebruike van het Belgisch gendarmeriekorps volgens de theorie van kapitein C. Berth" uit 1940. Hierin staat een mooi lijstje van de bevoegdheden van de provoostdienst.

Walter

(Heeft er iemand een boek met een langere titlel??? ;) )

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Nummer 6: een schutsbrief is een document dat een specifiek openbaar gebouw beschermd tegen gebruik door het leger
Nummer 14: alleenstaanden betreft van hun eenheid afgezonderde militairen
De achttiendaagse veldtocht, regiment per regiment: http://18daagseveldtocht.be/
Plaats reactie

Terug naar “Mei 1940 - Mai 1940”