De cantiniére of marketentster

Van het prille begin tot de vooravond van de Eerste Wereldoorlog

Moderators: Exjager, piot1940, Bram1940

Plaats reactie
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

De cantiniére of marketentster

In het maandblad "La Vie Militaire" van 5 augustus 1913 staat een opmerkelijk artikel en al even opmerkelijke foto.
In juli 1913 viert de Vereniging voor Oud-Militairen 1870-71 te Mons zijn 15é verjaardag. Luitenant-Generaal de Heusch maakt van deze gelegendheid geruik om de leden van deze vereniging te decoren met de [link2]Herinneringsmedaille 1870-1871,http://www.ablhistoryforum.be/viewtopic.php?f=41&t=225[/link2] . Niets speciaal maar onder de gedecoreerden bevindt zich een vrouw! Zij is niemand minder dan "la Mére Jacob", de cantiniére van het 2é Jagers te Paard. Zij oefende meer dan 30 jaar haar functie uit en haar vijf zonen vervoegden al even trouw het leger.

Afbeelding

In 1831 liet het piepjonge Belgische leger toe dat vrouwen koffie of jenever verkochten binnen de kazernemuren of tijdens de oefeningen. De voorwaarde was wel dat ze gehuwd waren met een militair. [link2]Bron,http://www.rosadoc.be/pdf/factsheets/nr35.pdf[/link2]
In het boek "Les Soldats de Léopold I et Léopold II" van Guy Derie & John Pacco vinden wij op blz 120 een prent terug van een cantiniére die de Belgische vrijwilligers is gevolgd tot in Mexico (1864-67)
Op de website van het [link2]MKOK,http://www.museum-mkok-leopoldsburg.be/ ... toriek.htm[/link2] staat een foto met als begeleidende tekst: "Hier zie je een escadron van de cavalerie met in het midden de "marketentster"; zij was de poets- en wasvrouw, de alom tegenwoordige hulp van de eenheid. Zij volgde haar eenheid op de voet, ook tijdens manoeuvres en schietoefeningen."

Alle informatie over deze vrouwen is hier van harte welkom.
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
milleke
Berichten: 63
Lid geworden op: 30 mei 2011 16:06

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door milleke »

Op de schietterreinen van Leopoldsburg stond vroeger altijd 'Mie Tet' met hot-dogs en drank.
Ik geloof niet dat er iemand is die, toen daar kwam schieten, daar geen hot-dogske van gegeten heeft :D
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

Brussel 13 maart 1839 (JMO)

Per compagnie hebben drie vrouwen het recht hun echtgenoot te volgen. Het dagelijks verschijnen op het appel is noodzakelijk om recht te hebben op een slaapplaats (samen met de echtgenoot) en een dagelijks rantsoen.

In de JMO worden deze vrouwen aangeduid als "Femmes des Compagnies"
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

Tijdens de jaarlijkse inspectie van het leger in 1847, krijgen de inspecteurs als opdracht om er op toe te zien dat het aantal vrouwen per compagnie het door het reglement van 1839 bepaalde aantal niet overschrijden.
Deze keer worden ze aangeduid als "blanchisseuses"

JMO 15 septembre 1847, blz. 420
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

Réglement du 20 aout 1849, pour la compagnie d'Enfants de Troupe.

Art.25: De kinderen krijgen 4 maaltijden per dag.
Het eerst 1 uur na de reveille (=6.30u), brood met koffie of melk. De koffie en de boter worden verstrekt door de "cantinières de chaque peloton". De onkosten worden hun betaald door de "ménage"
Het tweede om 11.00 uur, soep, vlees, groenten en brood
het derde om 16.30 uur, brood en één of tweemaal per week aangevuld met groenten en vlees.
Het vierde na de avondstudie (=20.00 uur), brood. De "cantinières" hebben de toelating om boter, koffie, thee, fruit enz. enz. te verkopen aan de kinderen.

JMO 1849, blz 322.
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

28 december 1849

Vanaf 1 januari 1850 is het "les vivandières, cantinières et autre personnes quit tiennent les cantinnes" in de verschillende militaire instellingen zoals citadelles, forten, kazernes, militaire hospitalen, gevangenissen enz. verboden alcoholische dranken te verkopen. Om er op toe te zien dat deze wet wordt nageleefd zullen de verkoopsters vergezeld worden door een adjudant of de onderofficier van wacht.

JMO 1849, blz 511
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

Koninklijk Besluit van 24 januari 1874 (Bron JMO 1874 blz 103)

Dit besluit omvat de oprichting van de dienst Kazernering en de aanstelling van zijn bedienden, “Agent de Casernements” genaamd en de hun ten laste gelegde taken.

Reglement van 4 februari 1874
(JMO 1874, blz. 149)

-De agenten zullen er voor instaan dat de lokalen en de inboedel die worden gebruikt om de soldaten te kazerneren in goede staat gehouden worden en zullen toezicht houden op de werken die eventueel worden uitgevoerd.
-De agenten worden benoemd door de Minister van Oorlog; ze worden gekozen uit de oud-militairen, poortwachters of uit de door de stad aangestelde huisbewaarders of kantinehouders.
-Ze staan onder direct bevel van de Commandant van de Genie en melden hem onmiddellijk iedere vorm van schade of diefstal. Indien ze de kantine uitbaten zijn ze ook verantwoording verschuldigd aan de korpsoverste van de aanwezige eenheid. Ze zijn er toe verplicht iedere officier, van alle wapens, te groeten.
- De agenten worden gelogeerd in de kazerne.
-De agenten controleren dagelijks de bewoonde delen van de kazerne en eens per week de onbewoonde delen.
-De agenten onderscheiden zich door het dragen van een kepie, zoals in gebruik door de onderofficieren van de Genie, met daarop een koperen plaat bevestigd, 240 mm. lang en 33 mm. hoog. De woorden “Agent de Casernement”, met letters van 20 mm. zijn uitgesneden.
-De agenten worden per maand betaald.
-De Minister van Oorlog kan hun de toelating geven om de kantine uit te baten.

Reglement van 5 februari 1874 (JMO 1874, blz. 151)

-De kantine wordt, indien mogelijk, ingericht in een daarvoor geschikt lokaal in de kazerne. Ook indien mogelijk wordt er voor de onderofficieren een aparte plaats voorzien.
-De kantine is tijdens de diensturen gesloten.
-De toegang tot de kantine is voor vrouwen verboden.
-De korpscommandant en de hoogst aanwezige militaire geneesheer bepalen welke zaken er mogen verkocht worden en aan welke prijs.
-Er mogen dranken en etenswaren aangeboden worden evenals zaken die de soldaten ten dienste staan.
-De kwaliteit van de aangeboden waren zal trimestrieel, en meer indien nodig, gecontroleerd worden.
-Het is verboden dranken te serveren aan dronken personen.
-Bij problemen moet de officier van wacht onmiddellijk verwittigd worden.
-Bij het niet naleven van de reglementen kunnen volgende sancties genomen worden:
Vermaning
Intrekken van verlof
Het sluiten van de kantine (tot maximum 8 dagen)
Het inhouden van de wedde (tot maximum 15 dagen)
Het ontslag.
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

In de strijd tegen het alcoholisme wordt het vanaf 1 januari 1886 verboden om binnen de kazerne aan onderofficieren, korporaals, brigadiers en soldaten alcoholische dranken te verkopen.
Bier mag wel nog verkocht worden :shock:

JMO, 12 septembre 1885, blz. 414
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

De wet van 16 augustus 1887, artikel 13, verbiedt de verkoop van geestrijke dranken aan militairen buiten de cafés, bars, cabaretten etc. op straffe van een boete van 5 Fr. tot 25 Fr.
Dezelfde boete wordt ook opgelegd aan de "cantiniére et aux femmes de compagnie" bij het overtreden van bovenstaande wet.

JMO 13 fevrier 1888, blz 36.
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

De cantiniére van het Belgische Vrijwilligerskorps in Mexico 1864-1867.

Afbeelding
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Gebruikersavatar
Bibke
Berichten: 34
Lid geworden op: 10 mar 2012 18:49
Locatie: Kaulille

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Bibke »

milleke schreef:Op de schietterreinen van Leopoldsburg stond vroeger altijd 'Mie Tet' met hot-dogs en drank.
Ik geloof niet dat er iemand is die, toen daar kwam schieten, daar geen hot-dogske van gegeten heeft :D
Mie Tet (echte naam is Josée) staat nog steeds met hot-dogs op de zaterdagse markt in Leopoldsburg.
Ik denk zelfs dat ze nog steeds op de militaire domeinen verkoopt.
Ik heb ze nog op de nieuwjaarsreceptie bij ons in KeeBee gezien en gesproken.
BTW: Toen wij ons kamp vanuit Saffraanberg deden in de K-blokken blokken waren wij blij dat ze rond 21u00 nog eens langs kwam met haar lekkere hot-dogs.
Gebruikersavatar
Paddy
Berichten: 7570
Lid geworden op: 28 mei 2011 10:25
Locatie: Dendermonde, Idiot Trench
Contacteer:

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Paddy »

Uit de Gazette van Lokeren 26 maart 1876



met dan aan [link2]Johny JADDOULLE,http://users.telenet.be/2.jagers.te.paard/[/link2]
Greetings from a Little Gallant Belgian
Patrick De Wolf
Militaria-Ruilbeurs Hangar 42 Dendermonde,http://www.facebook.com/Hangar42Militaria
There is a very fine line between "hobby" and "mental illness".
Ivanhoe
Berichten: 127
Lid geworden op: 06 mar 2012 20:57
Locatie: Dendermonde

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Ivanhoe »

Ik dacht altijd dat marketensters eigenlijk vrouwen van lichte zeden waren, die de legers op de voet volgden om hun "diensten" aan te bieden. :?
Arthur Hoornaert (3e en 23e linieregiment), klas 1913 - mijn grootvader (°1893 + 1976)
Juliaan De Wispelaere (4e linieregiment), klas 1937, mijn andere grootvader (°1917 + 1967).
Gebruikersavatar
Bibke
Berichten: 34
Lid geworden op: 10 mar 2012 18:49
Locatie: Kaulille

Re: De cantiniére of marketentster

Bericht door Bibke »

Bibke schreef:
milleke schreef:Op de schietterreinen van Leopoldsburg stond vroeger altijd 'Mie Tet' met hot-dogs en drank.
Ik geloof niet dat er iemand is die, toen daar kwam schieten, daar geen hot-dogske van gegeten heeft :D
Mie Tet (echte naam is Josée) staat nog steeds met hot-dogs op de zaterdagse markt in Leopoldsburg.
Ik denk zelfs dat ze nog steeds op de militaire domeinen verkoopt.
Ik heb ze nog op de nieuwjaarsreceptie bij ons in KeeBee gezien en gesproken.
BTW: Toen wij ons kamp vanuit Saffraanberg deden in de K-blokken blokken waren wij blij dat ze rond 21u00 nog eens langs kwam met haar lekkere hot-dogs.
Voilà, voor wie Mie Tet nog kent of gekend heeft, 2 foto's van op de nieuwjaarsreceptie in KeeBee met Mie Tet, mezelf en één van haar kleindochters.
Je hebt niet voldoende permissies om de bijlagen van dit bericht te bekijken.
Plaats reactie

Terug naar “1830-1914”