Pagina 1 van 1

De slag om de Scheldebrug te Wetteren, september 1944.

Geplaatst: 28 mei 2011 16:48
door Paddy
Geplaatst: 13 Mei 2010 20:35
Gepard schreef:Op 4 september 1944 trok een sterke gewapende strijdmacht van de Britse 7de Armoured Division,genaamd 'Ghent Force',België binnen en bereikte na een race van meer dan 8O kilometer Kerkhoven,minder dan 24 kilometer van het doel,waar de strijdmacht naar genoemd was.Op dezelfde dag bereikte een verkenningsgroep van de naburige 11de Armoured Division het kleine stadje Wetteren,13 kilometer ten oosten van Gent.Wetteren ligt net als Gent aan de Schelde en heeft een brug over de rivier.Deze brug,die de dag erop door 'Ghent Force' ingenomen werd,werd gedurende de 36 eropvolgende uren het toneel van een intense kleinschalige slag tussen het 4de Field Squadron van de Royal Engineers (een onderdeel van de 7de Armoured Division),die bevel had gekregen de brug te verdedigen,en een deel van een versterkt infanterieregiment van de Duitse 70. Infanterie-Division,dat bevel had gekregen om het te hernemen.Na met succes gewonnen te zijn door de troepen van de 7de Armoured bezet de slag om de brug van Wetteren een eervolle plaats in de annalen van de 'Desert Rats' Divisie.
Wat deze slag op een andere manier bijzonder maakt is dat de vededigers voornamelijk mannen van de Royal Engineers waren en niet infanterie.De succesvolle verdediging die door een relatief klein groepje genisten tegen een flink sterkere Duitse vijand geleverd werd leverde het een plaats op in het Normandy to the Rhin deel van de beroemde Royal Engineers Battlefield Tours serie,die na de oorlog door het Britse leger gepubliceerd werd.In de woorden van Robert Warren,MC,een van de leidende persoonlijkheden in de slag:
'Ik veronderstel dat dit onze eerste poging was om het "infanterie-spelletje" te spelen.Ongetwijfeld kunnen diegenen,die in infaterie-eenheden dienden,deze slag als een alledaags incident beschouwen,maar voor ons,wier hoofdtaak immers het genie werk,had de slag om Wetteren een zekere betekenis.'
Afbeelding

De toenmalige brug lag op de plaats waar nu de voetgangersbrug gelegen is.

Maandag,4 september.
Het grootste deel van Wetteren ligt op de zuidelijke oever van de Schelde.Op de ochtend van 4 september waren de met kasseien bestraatte straten van de stad verlaten,op een paar inwoners na,die de aftocht van de laatste Duitsers door het stadscentrum gadesloegen.Deze troepen trokken naar het oosten en bleven ten zuiden van de Schelde.Er bevonden zich een paar Duitse troepen op de noordelijke oever,die aldaar de verkeersbrug bewaakten - een houten bouwsel met drie overspanningen op houten pijlers,waarvan het middenstuk vanaf de zuidelijke oever opgehesen kon worden.De brug was voorbereid om opgeblazen te worden.Maar,toen om 11.00u het bevel gegeven werd om de ladingen te ontsteken beschadigde de ontploffing slechts alleen de houten dekplaten.(Naderhand deden geruchten de ronde dat de draden van de ontsteking doorgesneden waren).Tegen het middaguur was het deel van Wetteren op de zuid oever van de Schelde vrij van Duitse soldaten.
Vroeg in de middag bereikte een gecombineerde strijdmacht van tanks en infanterie van de 11de Armoured Division Wetteren vanuit het zuiden.Rond 13.45u bereikte No.1 Troop(Luitenant A.M.Bryce) en No.2 Troop(Luitenant P.Hodgson) van A Squadron(Majoor Mark Pearson) van de 15de/19de Hussars - vijf Cromwell tanks in totaal - met een groep infanteristen van het 1ste Bataljon van het Hereford Regiment,die op de tanks reden,de buitenwijken van de stad vanuit de richting van Massemen.Terwijl zij door de Massemensesteenweg,Stationstraat en Florimond Leirenstraat reden,bereikten zij tegen 15.00u de markt,het voornaamste marktplein van het stadje.Terwijl zij door een dolgelukkige bevolking verwelkomd werden,werden de tanks en infanteristen in heel korte tijd onder bloemen bedolven.Maar,de Britse groep bleef niet lang in Wetteren,maar verlieten het stadje spoedig via de Wegvoeringsstraat om zijn verkenning langs de zuidelijke rivieroever voort te zetten.Er werd geen poging ondernomen om de half opgeblazen brug in te nemen of de rivier over te steken.
Rond deze tijd,om 16.00u 's middags,zag men dat een motorjacht de brug vanuit het westen naderde,een paar minuten later gevolgd door een gemotoriseerde aak.De schipper ervan,Constant Van Den Poels,herinnert zich:
'Op 1 september kreeg ik van de Duitsers bevel om een Kriegsmarine depot te Oostende in te laden.Daar gingen een Kapitän en 13 soldaten aan boord van mijn aak,de MS Aligator.Wij begonnen aan onze reis naar Hamburg en mijn boot werd voorafgegaan door een jacht dat ook door een paar Duitsers bemand was.Wij voeren door het kanaal van Oostende-Brugge-Gent en bereikten Gent op 4 september.Hier wendde het konvooi zich oostwaarts naar de Schelde.Bij de brug van Wetteren verlieten een aantal Duitsers het jacht en hesen zij middenstuk van de brug op om een vrije doorgang te bieden.Toen ze eenmaal de brug voorbij was werd de Aligator door mannen van het verzet onder vuur genomen.
In een bocht in de rivier,een paar honderd meter stroomafwaarts,liep de Aligator vast op e zuidelijke oever.De aak werd meteen vanaf de zuidelijke oever aangevallen door leden van het verzet en tenminste een soldaat van de Herefords.Gedurende de schermutseling sneuvelde een Duitse soldaat en werden er verschillende gewond.
Korte tijd later,nadat de verkenningsgroep van het 11de Armoured Wetteren had verlaten,werd een truck van de Wehrmacht op de Kapellendries gezien.De hoofdweg die vanuit het noorden op de stad toeliep.Duitse troepen stegen uit en stelden op de dijk een machinegeweer op.Het nieuws over de terugkeer van de Duitsers naar de brug werd door een aantal verschrikte burgers naar het stadscentrum doorgegeven en de feestelijkheden kwamen tot een absurt einde.De mensen snelden naar binnen en vlaggen werden verwijderd.
Brandweerman Willy van Heden werd er op uitgestuurd om de Britse tanks in te halen en om hulp te vragen.Van Heden snelde op zijn motor over de Wegvoeringsstraat en slaagde erin om de groep van de 15de/19de Hussars bij Wichelen,acht kilometer ten oosten van Wetteren,te bereiken.Majoor Pearson stemde in en zond een deel van zijn strijdmacht terug naar Wetteren.Enige tijd later naderde een Cromwell,gegidst door een andere brandweerman Emiel de Seadeleir,voorzichtig de brug via de Kattestraat,een van de smalle straten die vanuit het stadscentrum erheen leidde.Van uit een geschikt punt opende de tank het vuur en raakte hij de Duitse truck.Er volgde een gigantische explosie,die een klein transformator station naast de noordelijke oprit van de brug en enige nabijgelegen huizen vernielde,en tien burgers en enige Duitsers doodde of dodelijk verwondde.Later kwam aan het licht dat de truck met explosieven geladen was - duidelijk een laatste poging om de brug te vernielen.Met deze explosie kwam de actie te Wetteren oor deze dag tot een einde.

Dinsdag,5 september.
Toen 'Ghent Force' van de 7de Armoured Division haar opmars op de ochtend van de 5de hervatte stak de rechter kolonne ervan - die bestond uit de tanks van het 5de Royal Inniskilling Dragoon Guards(5de RIDG) en A Compagnie van het 1ste/6de Bataljon van The Queen's Royal Regiment,voorafgegaan door verkenningswagens van de 11de Hussars - te Oudenaarde de Schelde over en boog in oostelijke richting af omdat hun order waren om de Scheldebruggen bij Melle en Wetteren in te nemen,aldaar de rivier opnieuw over te steken en de Duitse ontsnappingswegen van Gent naar Antwerpen af te snijden.Blijkbaar was Generaal-majoor Gerald Verney,de commandant van de 7de Armoured Division er,toen hij zijn bevelen uitvaardigde niet van op de hoogte,dat een verkenningsmacht van de 11de Armoured Division Wetteren de dag tevoren al 'bevrijd' had.
Die ochtend merkten burgers in Wetteren een grote groep Duitsers op in Overbeke,een zuidwestelijke buitenwijk.Om problemen te voorkomen wandelde de burgemeester van Wetteren,Jozef du Chateau,naar de vijand toe om met hem te onderhandelen.Een zeer arrogante Duitse officier vertelde hem dat zij zich op Antwerpen terugtrokken en coute que coute door Wetteren heen zouden trekken.(Zij waren zich duidelijk niet bewust dat Antwerpen de dag tevoren gevallen was.)Uiteindelijk kwam men overeen dat du Chateau en wethouder Gustaaf Van de Meerssche onder een witte vlag de Duitsers door het centrum van Wetteren zouden leiden.Via de Gentsesteenweg,Hoenderstraat,Florimond Leirenstraat,Markt en Wegvoeringstraat bereikte de kolonne het volgende dorp,Schellebelle,waar de twee 'gidsen' de Duitsers verlieten.
Enige tijd later,rond het middaguur,bereikte een troop pantserwagens van D Squadron van het 11de Hussars Weteren waar zij de brug intact maar licht beschadigd aantroffen.Het middenstuk van de brug was nog altijd opgetild(sinds de doortocht van de Aligator de dag ervoor) .De leidende tanks van de Inniskillings werden begeleid door tweede Luitenant Robin Lindsay en een groep genisten van No.2 Troop van het 4de Field Squadron van de Royal Engineers(een eenheid van de genie van de 7de Armoured Division).Korte tijd later voegde de Squadron commandant,Majoor D.J.O.Fitzgerald,DSO,zich bij hen.
Vanuit het hoogste raam dat uitzicht had op de rivier,bekeek Fitzgerald het toneel.Hij realiseerde zich dat het middenstuk van de brug,dat op het zuidelijke uiteinde scharnierde,omlaag gebracht zou moeten worden om de infanterie in staat te stellen eroverheen te snellen en de tegenoverliggende oever van vijanden te zuiveren,alvorens er reparaties uitgevoerd konden worden.
Terwijl tanks,die bij de brug opgesteld waren,een grote hoeveelheid vuur over de rivier legden,overlegde Fitzgerald met enige burgers en werd hem verteld dat de makkelijkste manier om het middenstuk omlaag te brengen heter op plaatsen van een tegengewicht was.Snel werd er een plan gemaakt en,geleid door Fitzgerald,snelden enige burgers en leden van het verzet over het plein voor de brug(de tegenwoordige Jan Cooppalaard) en renden het opgeheven middenstuk op.Door hun gezamelijke gewicht viel dit op zijn plaats.Deze stoutmoedige zet werd pal onder de neuzen van de Duitsers uitgevoerd,die compleet verrast waren - er werd in ieder geval door hun vuur niemand geraakt.
Daarop gingen Luitenant Lindsay en zijn genisten met wat hout naar voren om de beschadigde dekplanken te herstellen en zo infanterie in staat te stellen om over te steken.De groep van 'Ghent Force' had geen onersteunende infanterie meegebracht,maar,toevalligerwijs was er een infanteriecompagnie van nog een andere divisies - compagnie B van het 6de Bataljon van de Green Howards,onderdeel van de 69ste Brigade van de 50ste Northhumbrian Division - Wetteren binnengerold en deze gaven een helpende hand.Zij staken de brug over en begonnen een scherp gevecht met de Duitsers,waarbij zij het gebied voorbij de brug van hen zuiverden.De gevangenen die gemaakt waren werden in de kelder van het stadhuis aan het Marktplein opgesloten.
De genisten van No.2 Troop gingen door en repareerden de brug voldoende om verkenningswagens en tanks over te laten steken.De eerste die overstaken D Squadron van het 11de Hussars,hervatte zijn verkenningen naar het noordoosten in de richting van Zele.A en B Squadrons van het 5de RIDG staken ook over (met de toegevoegde compagnie van het1ste/6de Queens) en ingen door met hun opmars naar het noord-oosten langs de as Kalken-Overmere-Lokeren om de Duitse ontsnappingsroutes van Gent naar Antwerpen af te snijden.Majoor Fitzgerald beval Luitenant Lindsay en zijn groep genisten om bij B Squadron te blijven,waar zij aan toegevoegd waren,en zij vertrokken met de tanks.
Door de brug bij Melle,halverwege tussen Gent en Wetteren,de dag tevoren was opgeblazen,was de brug van Wetteren nu het oversteekpunt ten oosten van Gent voor de divisie.Brigade-Generaal Harvay R. Mackeson,de commandant van de 22ste Armoured Brigade van de 7de Armoured Division,beval ook dat het 4de Field Squadron de verdediging van de brug over zou moeten nemen terwijl het verdere reparaties voor verkeer van de divisie uitvoerde.De reden waarom de genisten de rol van verdedigers kregen was het acute gebrek aan infanteristen tegen deze tijd.De 7de Armoured Division was op dit moment uitgespreid over een gebied van 128 kilometer.
Met deze orders beval Majoor Fitzgerald de rest van het 4de Field Squadron,dat ongeveer vijf kilometer naar achteren lag,om naar Wetteren te komen.Het 4de was een standaard gemotoriseerd Field Squadron van de Royal Engineers en bestond uit een hoofdkwartier Troop en drie genie Troops,waarbij elk van de laatsten uit zes secties bestond,die door een onderofficier geleid werden.De normale sterkte van de eenheid was zeven officieren en 250 minderen.Voor transport beschikte het Field Squadron over zes Humber verkenningswagens,zes White half-tracks(sommige van hen bewapend met .50 machinegeweren),ongeveer zestien 3-tonners en rond dertien 15CWT vrachtwagens.
Nadat zij het bevel van Majoor Fitzgerald gekregen hadden reed het Squadron (zonder sectie No.6 van Troop No.1,die zich nog altijd in Rijsel in Frankrijk bevonden),geleid door plaatsvervangend commandant Kapitein 'Sam' Townsend,naar voren,en toen zij de stad rond 16.00u bereikten vonden zij een kamp op het terrein van een klooster (tegenwoordig het St. Jozefinstituut) naast het burgerlijke hospitaal in de Wegvoeringstraat.
Tweede Luitenant Robert Warren was plaatsvervangend commandant van No.1 Troop,hij herinnert zich zijn lange weg naar België:
Ik had de hele dag in mijn lichte Humber verkenningswagen gereisd om mij bij het Squadron te voegen.Ik had Korporaal Henderson en zijn sectie nummer 6 bij het 1ste Royal tanks in het rustgebied achtergelaten,en hij voegde zich pas op 11 september bij ons.Toen ik uit Béthune(Noord-Frankrijk) vertrok,voelde ik mij duidelijk "groggy",en dat werd erger naarmate de dag vorderde.Het bleek een aanval van dysenterie te zijn,hoewel ik mij dat pas later realiseerde.ij bereikten Oudenaarde,waar onze auto door een aantal opgewonden Belgen tegengehouden werd,die mij vertelden dat duizenden Duitsers de stad naderden.Ik had dergelijke verhalen eerder gehoord en geleerd ze sceptisch te benaderen.Terwijl ik verder reed was ik mij niet bewust van de situatie,voorzover ik wist konden onze voorste troepen in Berlijn zijn.Wij snelden door en sloten uiteindelijk aan bij het Squadron,net op het moment dat het Wetteren binnen trok om zich bij de commandant te voegen'.
Om 16.00u had Majoor Fitzgerald een overleg en wees een groep aan om de herstelwerkzaamheden aan de brug te voltooien.Daar burgers voortdurend rapporten binnenbrachten over veronderstelde vijandelijke bewegingen,gaf hij drie andere groepen het bevel om de verschillende naderingswegen van Wetteren te verkennen.
De eerste patrouille werd geleid door Troop Sergeant Eric Morall van N.1 Troop.Met enige genisten van zijn Troop in een halftrack reed hij de Wegvoeringstraat in zuidwestelijke richting af naar Schellebelle.Na ongeveer drie kilometer zagen zij een Duitse patrouille die langs de rivieroever liep.Zij openden het vuur en doodden een van de vijanden.De anderen trokken zich terug.
De tweede verkenningsgroep stond onder leiding van Luitenant Warren:
In mijn Humber verkenningswagen reed ik op de andere oever in noordwestelijke richting,samen met Korporaal J 'Wozzle' Stuckfield,chauffeur Norman Amos en soldaat 1ste klas Stubbs.Wij waren overduidelijk de eerste Britse troepen die hierlangs gekomen waren,en de burgers gaven ons een geweldige ontvangst:meer bloemen,wijn en vrouwen die gekust moesten worden.Deze begroetingen vertraagden onze voortgang enigszins.Wij bevrijdden iets dat wij aanzagen voor een groot landhuis,maar wat in feite een Belgische wapenfabriek bleek te zijn(dit was het Chateau van de Cooppal Kruitfabriek(nu Omnichem) - voorbestemd om een belangrijke rol in de komende slag te spelen),en bevrijdden nog verderop een dorp(Ten Ede).De mensen vertelden ons dat er een sterkere groep Duitser enige kilometers verderop was,maar hun informatie was vaag en niemand was het duidelijk waar "verderop" dan wel was.Na in een klein café onze dorst met enig plaatselijk bier gelest te hebben keerden wij naar Wetteren terug'.
De derde verkenningsgroep,die door No.3 Troop in oostelijke richting langs de noordelijke oever van de rivier (Tragelweg) uitgezonden werd,zag geen sporen van de vijand.
Tegen deze tijd had Majoor Fitzgerald defensieve posities op de noordelijke oever van de Schelde uitgekozen en tegen 19.00u waren deze bezet.Elke Troop kreeg een klein deel van de perimeter die zij moesten verdedigen en behouden.
No.1 Troop bemande de linker sector,ongeveer 640 meter ten noord-westen van de brug.Dit bebouwde gebied aan de rand van Wetteren bestond uit straten met aan weerszijden huizen,die afgewisseld werden door tuinen en open stukken land.Daar de zwaarste gevechten zich in deze sector zouden afspelen moeten de posities van No.1 Troop in meer detail beschreven worden.De voornaamste straat was de Cooppallaan;ongeveer 73 meter ten zuiden van deze weg,tussen de rivier en parallel aan beiden lopend,lag de Peperstraat;aan de westkant werden Peperstraat en Cooppallaan door het Peperstraatje met elkaar verbonden.Aan het oostelijke uiteinde van de Cooppallaan liep een kleine weg,het Molenstraatje,terug naar de hoofdweg van de brug.Binnen de rechthoek die door Cooppallaan,Peperstraat en Peperstraatje gevormd werd,had No.1 Troop zich als volgt opgesteld:
- Sectie 1:Zeven man sterk,was in de Cooppallaan,nabij de kruising met het Molenstraatje.
- Sectie 2:Zes man was ook in de Cooppallaan,links van No.1 sectie en voor textielfabriek van Oscar Lercangée(nu Gamma).
- Sectie 3:Acht man,bevond zich ook in de Cooppallaan,links van sectie twee en nabij de kruising met het Peperstraatje.Voor de eerste,tweede en derde sectie lag een groot open terrein,waarvan een deel als voetbalveldje gebruikt werd,met een landweg,de Vennestraat,aan de andere kant.
- Sectie 4:Vijf man,bevond zich in het Peperstraatje,in de heg van een ander open terrein(plaatselijk bekend als de 'ham') en strekten zich uit naar de Cooppal Kruitfabriek.
- Sectie 5::Zes man,was op het ongebruikte terrein ten zuiden van het Peperstraatje,tussen de vierde sctie en de rivier.
- Om de weg die vanuit het westen kwam (Cooppallaan) in de gaten te houden werden er twee man in een schuttersputje voor de voornaamste positie van de Troop gestopt,nabij de kruising van Cooppallaan en Vennestraat.
De commandant van de Troop,Luitenant Jim 'Dick' Turpin,had zijn hoofdkwartier(met de Troop hoofdkwartier halftrack en jeep) in een bouw werkplaats aan de zuidkand van de Peperstraat.De plaatsvervangend commandant van de Troop,tweede Luitenant Warren,had zijn Humber verkenningswagen in dezelfde straat geparkeerd,in de buurt van de kruising met het Peperstraatje,pal tussen de vierde en vijfde sectie en 350 meter ten westen van het Troop hoofdkwartier.
Met slechts twee officieren en 39 manschappen was de Troop behoorlijk onder haar sterkte.De bewapening bestond uit drie Browning .50 machinegeweren(op de halftracks),vier Browning .30 lichte machinegeweren,vijf Brenguns en twee Piat's.
De rest van het 4de Field Squadron was als volgt opgesteld:
- No.2 Troop bezette het part van het Chateau 'De Vijvers',pal noordwestelijk van de brug en aansluitend op de rechterflank van de perimeter van No.1 Troop.
- No.3 Troop hield het open terrein ten oosten van de No.2 Troop(op de noordelijke oever),met een kleiner detachement op de zuidelijke oever die de toegangen vanuit het westen controleerde.
Het plein tegenover de brug op de zuidelijke oever,Moerstraat,de Markt,en Wegvoeringstraat tot aan het klooster,werden bewaakt door een samengestelde groep die bestond uit het Squadron hoofdkwartier en elementen van elk van de Troops.
Twee 17-ponder anti-tankkanonnen van het 65ste Anti-Tank Regiment van de divisie waren aan het 4de Field Squadron toegevoegd:een kanon was pal ten oosten van de noordelijke oprit van de brug opgesteld(binnen de perimeter van No.3 Troop),en de andere langs de Peperstraat bij sectie 5 van No.1 Troop.
Er werden radioverbindingen tussen de verschillende Troops en het Squadron hoofdkwartier geopend.Elke Troop zette wachtposten uit.De mannen die geen andere taken hadden kregen waren vrij om de geneugden van de stad te gaan verkennen.Die avond had vrijwel elk café in de stad haar quota van 'Tommies' die gratis drank kregen.Naarmate de nacht viel,kreeg Wetteren langzamerhand een meer sobere atmosfeer en keerden de mannen terug naar de gebieden van hun Troop.
Die avond werden meer naar het noorden tekenen duidelijk die wezen op een Duitse tegenzet.Tegen 21.00u had het 5de RIDG haar doel bereikt en de ontsnappingsroutes vanuit Gent afgesneden:A Squadron (Majoor John Ward-Harrison) had de weg van Gent naar Lokeren en B Squadron (Majoor Tony Leavey) had de weg van Gent naar Overmere afgesneden.Gedurende de nacht had Grenadier-Regiment 1020 van de Duitse 70. Infanterie Division(die vanuit Walcheren versneld naar het zuiden gehaald was om een nieuwe verdedigingslinie langs de Schelde ten westen en oosten van Gent in te richten) een onsuccesvolle aanval op B Squadron gelanceerd in een poging om de haar toegewezen sector (Heusden-Wetteren-Wichelen) langs de rivierlinie te bereiken.De Inniskillings,die A Compagnie van het 1ste/6de Queens als infanterie ondersteuning hadden,sloegen de aanval af.De Duitse regimentscommandant was dermate zwaar gewond,dat de Kampfkommandant van Gent,Generalmajor Walter Bruns,tijdelijk het bevel over hert regiment over moest nemen.

Re: De slag om de Scheldebrug te Wetteren, september 1944.

Geplaatst: 28 mei 2011 16:48
door Paddy
Gepard schreef:Woensdag,6 september.
De eerste Duitse voelsprieten naar de brug van Wetteren vonden na middernacht plaats.Om 01.00u kwam een Duitse patrouille onder dekking van de duisternis van achter de huizen aan de Vennestraat te voorschijn en stak het open veld er tussen en de Cooppallaan over in de richting van de posities van No.1 Troop.De Duitsers kwamen bijna tot aan sectie twee alvorens zij ontdekt werden.De genisten Schofield en Haywood,die een vooruitgeschoven post bemanden,sloegen alarm door een salvo met hun machinegeweer af te vuren,maar in de felle vuurwisseling die er op volgde werden beide gewond.De situatie werd gered door de prompte actie van korporaal Johnson,die de .50 Browning op de halftrack van de sectie afvuurde,waardoor de aanval afgebroken werd.De Duitsers trokken zich snel terug nadat er verliezen geleden waren.
De twee gewonde genisten werden opgehaald,maar een van hen,genist Antony Schofield,was er bijzonder slecht aan toe.
Eric Morrall,de Troop Sergeant van No.1 Troop:
Ik plaatste de arme jongen in mijn jeep en vertelde de chauffeur,'Tich' Bader,de brug over te steken en het slachtoffer zo snel mogelijk naar het veldhospitaal,een aantal kilometer buiten Wetteren te brengen.Korte tijd later,toen het nog altijd donker was,keerde 'Tich' terug met de gewonde jongen en vertelde hij dat hij zijn weg uit de stad niet kon vinden.Met de hulp van een plaatselijke burger slaagden wij erin om onze weg uit het stadje te vinden door de route die wij de vorige middag af hadden gelegd terug te volgen.Na enige tijd vonden wij in het donker wat wij zochten,het verlichte MDS bord op een omgedraaid benzineblik.Ik reed de oprijlaan van een groot gebouw op met deze jonge kerel die nog altijd over mijn schoot lag en veel bloed verloor.Wij kregen hem het gebouw in en bij de medische officier van dienst maar kwamen er achter dat hij net gestorven was'.
Zodra het vuren begonnen was had luitenant Warren over de radio een alarmbericht aan het hoofdkwartier van de Troop in de bouwwerkplaats door gegeven.Luitenant Turpin dook op,verdubbelde de wachtposten,en man later korporaal Stuckfield mee op een patrouille om er achter te komen waar de vijand zich bevond,maar vond niets.
Om 05.45u,toen het daglicht door een vaal uitspansel begon heen te breken,zagen de twee manen in de vooruitgeschoven luisterpost een sterke Duitse patrouille de Cooppallaan aflopen vanuit de richting van de kruitfabriek,en sloegen alarm.De Duitsers verplaatsten zich ook langs de achterkant van de huizen en waren bijna bovenop de posities van sector vier.onverschrokken snelde soldaat 1ste klas Douglas Crutchley van sectie vijf naar voren terwijl hij zijn Brengun vanaf de heup afvuurde,en tenminste drie Duitsers verwondde.zijn stoutmoedige actie verraste de Duitsers en gaf sectie drie de tijd om accuraat vuur op de aanvallers te leggen.Helaas werd Cruthley door een kogel in het hoofd geraakt en hij viel in het open terrein voor de Britse posities neer.
Alle secties die een doel konden zien vuurden nu uit alle macht met hun machinegeweren.De Duitsers trokken zich in verwarring terug naar gedekte posities voorbij de kruising van Cooppallaan en Vennestraat,van waaruit zij het vuur met hun eigen machinegeweren beantwoordden.
Toen hij hoorde dat soldaat 1ste klas Crutchley getroffen in open terrein lag,beval luitenant Warren zijn chauffeur,Norman Amos,om de Humber verkenningswagen,die zich nog altijd in de Peperstraat bevond,naar voren te halen en het voor de plaats te brengen waar Crutchley lag.Terwijl Warren met het .30 machnegeweer van de wagen dekkingsvuur gaf,snelden luitenant Turpin en korporaal Stuckfield naar voren en sleepten de gewonde in veiligheid.Warren gaf Crutchley wat morfine en verbond zijn wond,maar hij was bewusteloos en er overduidelijk slecht aan toe.
Tegen deze tijd was de strijd enigzins gekalmeerd,hoewel er van beide kanten door sluipschutters geschoten werd - maar zonder al te veel effect daar het nog altijd te donker was om goed te kunnen mikken.
Rond 06.30u begonnen de Duitsers de St. Gertrudiskerk van Wetteren,aan het marktplein op de andere kant van de rivier,met een anti-tank kanon van achter de Vennestraat te beschieten.Korporaal 1ste klas Brown van sectie 1 zag waar het kanon zich bevond en slaagde erin om het met de .50 Broning het zwijgen op te leggen.Er werd een ander anti-tank kanon waargenomen nabij de toegang tot de Cooppal kruitfabriek,maar deze vuurde niet.De 17-ponder op het open terrein ten zuiden van het Peperstraatje vuurde er enige schoten op af,maar het licht was nog altijd onvoldoende om een accuraat mikken toe te laten.Maar,alvorens het echt goed bestreden kon worden,werd het Duitse kanon weggehaald.
De volgende Duitse zet was het met mortieren beschieten van de posities van No.1 Troop van uit een nabijgelegen positie ergens voorbij de Vennestraat.Na een zware beschieting van ongeveer 15 minuten werden Duitse troepen waargenomen die nog een aanval voorbereidden.Sectie 2 en 3 openden het vuur op deze troepen en er vielen meerdere slachtoffers.Luitenant Turpin was naar sectie 3 gegaan,die in enige verwarring verkeerde,om de leiding over de situatie over te nemen en de verdediging te organiseren.Helaas landde juist op dat moment een zware mortiergranaat tussen de sectie en verwondde hij Turpin,korporaal William Hawkins,genist Hedley Alway en genist Ott.Nu Turpin uitgeschakeld was,moest luitenant Warren het bevel over de troop overnemen.
Hij herinnert zich dat Turpin naar hem glimlachte en zei:'Het is helemaal van jou,ouwe jongen,zorg ervoor dat de jongens georganiseerd raken'.De vier slachtoffers werden naar een nabijgelegen huis gebracht en opnieuw evacueerde sergeant Morrall hen in zijn jeep naar het hospitaal,terwijl hij onder vuur lag.Genist Alway overleed de volgeden dag aan zijn wonden en korporaal Howkins de dag erop.(Howkins had eerder een Military Medall en balk gekregen.RobertWarren zei over hem:'Hij was een van de oudste leden van het Squadron en zeker een van de dapperste mannen waarvan ik ooit het voorrecht had om ze te ontmoeten').Een paar dagen later werd bij Luitenant Turpin het been afgezet.
Warren,die nu de leiding had,ging naar sectie 3 en realiseerde zich dat die vrijwel uitgeschakeld was.Vanuit een raam op de eerste verdieping van een nabijgelegen huis zag hij ongeveer 25 à 30 Duitsers over het sportterrein oprukken,niet naar de linie van No.1 Troop,maar vrijwel paralel er aan.Het was duidelijk dat zij niet exact op de hoogte waren van de Britse posities.Hij opende met zijn Brengun het vuur op hen en veroorzaakte enige slachtoffers.Een tweede groep Duitsers,ongeveer 20 man sterk,die van achter de huizen in het Peperstraatje opdook,trok zijn aandacht,en hij realiseerde zich dat zij in enige minuten bovenop sectie 4 konden zijn.De Duitsers drongen nu in de Britse posities door en het zag er naar uit dat de genisten op het punt stonden onder de voet gelopen te worden.De aanvallende Duitsers werden ondersteund door sluipschutters,die in de St. Barbara school aan de noordkant van de Cooppallaan,in de toren van de ernaast liggende schoolkapel en in enige ernaast liggende huizen positie gekozen hadden.Deze sluipschutters werden bestreden door de secties 4 en 5,met ondersteuning van de bemanning van de 17-ponder.
Het was Warren duidelijk dat de perimeter van zijn troop nu veel te groot was voor de gereduceerde sterkte ervan.Hij gaf sectie 5 het bevel om stand te houdn totdat de voorwagen voor de 17-ponder naar voren gebracht kon worden.Onder dekkend vuur van sectie 4 en 5 werd het anti-tank kanon door de Peperstraat heen getrokken tot aan het hoofdkwartier van de troop in de bouwwerkplaats.Daarna verlieten deze secties het Peperstraatje en trokken zij zich terug op een nieuwe positie die compacter en dichter bij de brug was.
Ondertussen was er een andere mortiergranaat tussen sectie 3 geland waardoor genist William Allen zwaar gewond en een andere genist licht gewond geraakt was.Allen was een huis aan het Peperstraatje binnengebracht,maar kon wegens het man tegen mangevecht niet geevacueerd worden.Hij moest bij twee vrouwen en een jongen,die in de kelder schuilden,achtergelaten worden toen de anderen zich terugtrokken.
De Duitse groep die Warren eerst had gezien toen hij over het sportterrein oprukten naderde nu het Molenstraatje,aan het oostelijke uiteinde van de perimeter van de eerste troop,en zij werden op korte afstand onder vuur genomen door sectie 1 en 2.Het was de eerste keer dat de tweede troop,in het ernaast liggende park van het Chateau,de vijand kon zien en zij gaven ondersteunend vuur.Ondertussen verzamelde korporaal Stuckfield de verdedigers in de Cooppallaan.Zonder acht te slaan op zijn eigen gevaar bewoog hij van huis naar huis terwijl hij vanuit de heup zijn Brengun op de vijand afvuurde.Het was voornamelijk aan zijn moed en vastbeslotenheid te danken dat de aanval ageslagen werd.
Na een renner teruggestuurd te hebben om meer munitie en een eerste hulpdoos,besteeg Warren zijn verkenningswagen en reed hij naar het huizenblok van sectie 2,dat nu de meest vooruitgeschoven positie vormde.Daar voegde Stuckfield zich bij hem en samen probeerden zij het huis in het Peperstraatje te bereiken waar de gewonde Allen achtergelaten was.Maar hun poging mislukte door het intense vuur van machinegeweren en sluipschutters.
Nu was er een grote groep Duitsers vasgepend in een groot gebied bij de twee huizen in de Vennestraat,terwijl vanuit het terrein er achter hun mortieren nog altijd vuurden.
De sectie van Troop 3,die als versterking door de commandant gezonden was,kwam nu aan en werd bij sectie 1 geplaatst.Op dit moment kwam kolonel Hunter,de CRE,in zijn verkenningswagen aanrijden,blijkbaar om te zien wat ze aan de hand was.
Om een beter uitzicht op de vijandelijke posities te krijgen slopen Warren en Stuckfield een houten schuurtje in de achtertuin van een huis aan de Cooppallaan in,dat uitzicht had op de Vennestraat.Plotseling viel er een mortiergranaat uit de lucht en landde pal er buiten.Dit kon slechts betekenen dat er een nieuwe aanval aan kwam en inderdaad konden zij,hoewel hun zicht door de rook enigszins beperkt werd,zien hoe de Duitse troepen zich opstelden.Stuckfield stak zijn Brengun door het raam van de schuur en vuurde een vuurstoot midden in de groep vijanden - de Duitsers verspreidden zich en zochten dekking.15 minuten later keerde de CRE terug met enige tanks van C Squadron van het 5de RIDG.Snel werd een plan gemaakt.Een Cromwell,gevolgd door Secties 4 en 5 te voet,reden door de Peperstraat naar het open terrein waar sectie 5 oorspronkelijk geweest was.Een tweede tank volgde deze groep maar draaide naar rechts af het Peperstraatje in om het sportterrein te betrijken.(Sergeant Morrall en genist Melluish,die achterop deze Cromwell meereden,bleven achter bij het huis waar chauffeur Allen achtergebleven was.Hij werd naar achteren gebracht,naar een hospitaal getransporteerd maar hij overleed vier dagen later,op 10 september,aan zijn verwondingen).Een derde Cromwell probeerde tussen de posities van de RE in de Cooppallaan en de Duitsers in de Vennestraat te komen,maar werd van achter de Vennestraat door een Duits anti-tank kanon beschoten.Toen de tank in een gedekte positie probeerde te bewegen kwam hij in een smalle loopgraaf vast te zitten.Een vierde tank,die de waarnemingstank was van de commandant van Troop B van het 5de Royal Horse Artillery(onderdeel van de divisieartillerie van de 7de Armoured Division),koos positie nabij sectie 2,van waaruit het over open terrein kon vuren.
De Britse tegenaanval verliep succesvol.De huizen in de Vennestraat,die door de Duitsers bezet waren,werden door de tanks mat hoogexplosieve granaten en door de halftracks met machinegeweren beschoten.Midden in dit inferno verscheen er ineens een witte vlag uit een van de huizen.Het was niet van de Duitsers,maar van een ouder echtpaar,dat daar woonde.Beide partijen stopten ogenblikkelijk met vuren.Korporaal Stuckfield en en andere genist renden over het open terrein en brachten het oude paar in veiligheid.Hierna werd het vuren hervat.
Voor het eerst kregen de Britse verdedigers nu het gevoel dat zij aan het winnen waren.Er was nog veel activiteit van scherpschutters,voornamelijk vanuit de toren van de St. Barbara kapel aan de Cooppallaan,maar soldaat 1ste klas Stubbs van sectie 4 legde twee van de scherpschutters het zwijgen op.Korporaal Stuckfield maakte nu met Sectie 1,enige mannen van het hoofdkwartier van de Troop en de sergeant van de 17-ponder geschutbemanning een omtrekkende beweging naar rechts,terwijl zij ondersteund werden door een Cromwell en Warren's verkenningswagen.Zij staken het open veld over tot aan de huizen aan de Vennestraat waar het merendeel van de Duitsers dekking hadden gezocht en begonnen een aanval,waarbij zij twee van de vijanden in de voortuin verwondden.Het merendeel van de Duitsers bevond zich in de kelders en vroeg nu of zij zich over konden geven.De eerste man die naar buiten kwam had zijn handen omhoog,maar de tweede gooide een granaat,die het plafond raakte en geen schade aanrichtte.Hierop snelden Stuckfield en de sergeantkanonnier naar voren en besproeiden de vijand in de kelder met hun Brenguns.
Sectie 2 en de sectie van Troop 3 voegden zich bij de groep van Stuckfield,en samen zuiverden zij het hele gebied.Achter de huizen werden 22 Duitsers gevangen genomen en nog eens 9 werden er vanuit de kelders naar boven gebracht.All gevangenen werden onder escorte naar het hoofdkwartier van het Squadron gebracht.
Rond deze tijd voegde infanterie van Compagnie A van het 1ste/6de Queens zich bij de genisten.Met hun vereende krachten en de steun van twee Cromwells,werd de aanval op de kruitfabriek ingezet.Gedurende deze anval werd de 95mm van Squadron Sergeant Major Jack Clayton van de hoofdkwartier Troop van C Squadron getroffen en vloog hij in brand.De bemanning vocht te voet door met tommyguns,waarbij Clayton en trooper S. Addyman in het gevecht gewond raakten.
In ongeveer een uur tijd werd het hele gebied gezuiverd en nog eens 28 krijgsgevangenen gemaakt.
Nu het opruimen voltooid was riep majoor Fitzgerald Troop 1 terug en werden de oorspronkelijke posities opnieuw ingenomen en versterkt door de mannen van Compagnie A van het 1ste/6de Queens.Het was nu ongeveer 15.00u.De slag om de brug te Wetteren was voorbij.

Donderdag,7 september.
De volgende dag betrokken de mannen van het 4de Field Squadron huizen en maakten het zich gemakkelijk.De plaatselijke bevolking was bijzonder vrijgevig en het merendeel van de mannen werd wel ergens opgenomen.'Wij begonnen Wetteren al ons tweede huis te zien',herinnert Robert Warren zich.
Die avond beschoot Duitse artillerie Wetteren tussen 18.00 en 21.30u als vergelding voor het verlies van de brug,waarbij drie burgers gedood werden en nog eens drie gewond raakten.
Het Squadron werd door de divisie commandant,generaal Verney,gefeliciteerd en de bevolking van Wetteren uitte hun dank voor hun burgemeester,Jozef Du Chateau.
Voor zijn aandeel in de actie kreeg luitenant Turpin het Military Cross,
korporaal Stuckfield,de kanonnier-sereant van het 65ste Anti-Tank Regiment en squadron sergeant-major Clayton van het 5de RIDG ontvingen de Military Medal.
De drie mannen van het 4de Field Squadron die in het hospitaal 'de Kliniek' in de Wegvoeringstraat waren overleden werden in het begin in de plaatselijke begraafplaats bijgezet.Later zijn zij overgebracht naar de Britse oorlogsbegraafplaats te Heverlee.De twee mannen die in het mobiele veldhospitaal overleden waren zijn in de oorlogsbegraafplaats van Leopoldsburg begraven.
Leden van 4de Field Squadron,Royal Engineers,die bij de brug van Wetteren sneuvelden.

- Genist Anthony Francis Schofield,6 september,19 jaar
- Soldaat 1ste klas Douglas Edmund Crutchley,6 september,25 jaar
- Genist Hedley Richard Alway,6 september,24 jaar
- Korporaal William James Howkins,7 september,30 jaar
- Chauffeur William Allen,10 september,27 jaar
Bron: 40-45 toen en nu.
Nawoord.

Mijn grootvader heeft deze drie dagen als jongen van 11 jaar meegemaakt.
Vanuit het keldergat hebben zijn moeder en hij de strijd kunnen gadeslaan.Een tweetal huizen verder zaten Duitse sluipschutters.
Hij heeft gezien hoe soldaat 1ste klas Crutchley neergeschoten werd.
Aan het toenmalige ouderlijk huis in de Vennestraat waar ze woonden,zie je nog de sporen van de kogels die in de muren insloegen.

Ik loop daar school nu,het St-Barbara heet nu het Scheppers College.
Het is daar allemaal verandert,nieuwe huizen,enkel het voetbalveldje is nog steeds braakliggend.
Het huis waar mijn grootvader toen woonde staat er nog en is in al die tijd niks verandert.

Mijn grootvader denkt daar soms nog aan:
Ik citeer:"Dat wit laken aan ons huis,dan snel de kelder in,mijn moeder doodsbang,ikke die niet van dat keldergat weg te slaan was,want ik wilde niks missen.Ik had al genoeg marcherende Duitsers gezien,maar nog nooit zien vechten.
En toen die Tommy....zag hem neervallen....ik heb naar zijn begrafenis geweest...voor mij was dit een held...
ik heb nog lang een foto gehad van zijn graf,maar die is verloren gegaan,jammer..erg jammer."

Drie jaar terug hebben mijn grootvader en ik aan het graf van soldaat 1ste klas Crutchley gestaan......voor mijn grootvader was dit een emotioneel moment,aan het graf te staan van de man die hij zag sneuvelen......

Re: De slag om de Scheldebrug te Wetteren, september 1944.

Geplaatst: 28 mei 2011 16:49
door Paddy
Gepard schreef:Foto's van de bevrijding van Wetteren.

http://nl.tinypic.com/a/22gyg/1

Re: De slag om de Scheldebrug te Wetteren, september 1944.

Geplaatst: 28 mei 2011 16:49
door Paddy
Paddy schreef:Afbeelding

Re: De slag om de Scheldebrug te Wetteren, september 1944.

Geplaatst: 29 jan 2012 22:10
door Gepard
Foto's bevrijding Wetteren:

Afbeelding

Terugtrekkende Duitsers richting Schellebelle, hoek Markt met de Wegvoeringstraat. Het grote huis is de vroegere cinema Nova.

Afbeelding

De eerste Cromwell tanks arriveren op de Markt.

Afbeelding

Een Brencarrier dendert door de Van Cromphoutstraat, in de volksmond 'Benedenstraat' genoemd.

Afbeelding

De eerste Cromwell hier te zien aan de hoek Libbrechtstraat/Kattestraat.

Afbeelding

De Cromwell werd gevolgd door een Dingo, korte tijd later barstte de strijd los.

Afbeelding

De Duitsers staken bij hun terugtocht een deel van de buskruitfabriek, in de volksmond 'Het Poerkot' in brand.

Afbeelding

Na de strijd werden de gevangen Duitsers via de Kerkstraat naar achteren gebracht....

Afbeelding

....en kon het feest weer beginnen.

Afbeelding

Opruimwerken van het transformatorstation, bemerk de zwaar beschadigde huizen aan de overkant.